Ռոսատոմի հողմաէներգետիկ ուղղության խնդիրն է՝ դիվերսիֆիկացնել պետկորպորացիայի առաջարկը ցածր ածխածնային էներգետիկայի ոլորտում։ Ստորաբաժանումը, որը սկսվել է Ռուսաստանում սարքավորումների արտադրության տեղայնացմամբ, այժմ ինքնուրույն դուրս է գալիս արտաքին շուկաներ։

Ռոսատոմի կառուցվածքում հողմաէներգետիկ ստորաբաժանումը ստեղծվել է 2017 թվականի սեպտեմբերին, նրա գործունեությունը կառուցված է երեք ուղղություններով։ Առաջինը՝ հողմակայանների ստեղծումն է՝ թույլտվություն ստանալուց և նախագծումից մինչև շահագործման հանձնելը։ Երկրորդը՝ հողմակայանների շահագործումն ու էլեկտրաէներգիայի վաճառքն է, այդ թվում՝ կանաչ սերտիֆիկատների համակարգի միջոցով։ Երրորդը՝ հողմակայանքների համար բաղադրամասերի արտադրությունն է։ Այսպիսով, Ռոսատոմի կառուցվածքը կուտակել է բոլոր առանցքային իրավասությունները, որոնք անհրաժեշտ են երկրում հողմաէներգետիկայի համակողմանի զարգացման համար։

Շինարարություն

Ռոսատոմը նշանակալից խաղացող է Ռուսաստանի հողմաէներգետիկ շուկայում։ Պետկորպորացիան երկրի հարավային շրջաններում կառուցել և շահագործում է ինը հողմակայան։ Վերջին օրինակը՝ 35 ՄՎտ հզորությամբ Տրունովսկայա հողմակայանի երկրորդ հերթն է, որը 2024 թվականի մարտին սկսեց էլեկտրաէներգիա մատակարարել միասնական էներգահամակարգին։ Ռոսատոմի հողմակայանների ընդհանուր հզորությունը 1035 ՄՎտ է։

Նախապատրաստական ​​աշխատանքներ են տարվում նաև Նովոլակսկայա հողմակայանի (Դաղստանի Հանրապետություն) կառուցման համար՝ 300 ՄՎտ հզորությամբ։ Ակնկալվում է, որ աշխատանքները կսկսվեն այս տարի։ Մինչև 2027 թվականը Ռոսատոմի հողմակայանների պարկը կաճի մինչև 1,7 ԳՎտ:

Շահագործում

Կայուն զարգացման սկզբունքներին համապատասխան՝ Ռոսատոմը պատասխանատու սպառողներին վաճառում է հողմակայաններում արտադրված էլեկտրաէներգիան։ Մասնավորապես, պայմանագրեր են կնքվել «Սիբուր» հոլդինգի և «Դելո» ընկերությունների խմբի կազմում ընդգրկված կառույցների հետ։

Այս տարվա փետրվարին հողմաէներգետիկ ստորաբաժանման ձեռնարկությունները միացել են ռուսական արտադրության ատրիբուտների և էլեկտրաէներգիայի ծագման վկայագրերի համակարգին։ Նման վկայագրերը, որոնք նշում են արտադրության աղբյուրը, արտադրված էլեկտրաէներգիայի քանակը և այլն, հաստատում են, որ էլեկտրաէներգիան ստացվել է էներգիայի վերականգնվող աղբյուրներից։

Բաղադրիչների արտադրություն

Ռոսատոմն իր մեքենաշինական հարթակում արտադրում է հողմակայանքների բաղադրիչներ: Վոլգոդոնսկում գտնվող ստորաբաժանման գործարանը արտադրում է հանգույցներ, գոնդոլներ, գեներատորներ և հովացման համակարգեր: Արտադրության նախագծային հզորությունը՝ տարեկան 120 տուրբին է, ընկերությունը դրան հասել է 2020 թվականին։

Ռոսատոմն արտադրում է գեներատորներ՝ առանց փոխանցումատուփերի, դրանք ավելի պարզ, հուսալի և խնայող են, քանի որ սարքավորումների խափանումները և էներգիայի կորուստները նվազում են, ինչը հատկապես կարևոր է քամու միջին արագության պայմաններում (ինչպես Ռուսաստանում):

Բացի այդ, Ռոսատոմը մտադիր է հիմնել քամու գեներատորների շեղբերի արտադրություն։ Սպասվում է, որ մինչև այս տարվա վերջ պետկորպորացիայի կոմպոզիտային ստորաբաժանումը կսկսի մոտ 50 մ երկարությամբ հողմային շեղբեր արտադրել ձեռնարկության արտադրական հզորությունը՝ տարեկան 450 շեղբ։

Ռոսատոմը նաև աշխատում է հողմային էլեկտրակայանների գեներատորներ ստեղծելու համար անհրաժեշտ հաստատուն ​​մագնիսների արտադրության ստեղծման ուղղությամբ։ Այդ մասին առավել մանրամասն գրել ենք Newsletter-ի նախորդ համարում։

Հողմակայանների վերահսկումն ու կառավարումն ավտոմատացնելու համար հողմաէներգետիկ ստորաբաժանումը մշակել  է ներմուծումից անկախ ծրագրային լուծում, որը թույլ է տալիս իրական ժամանակում հավաքել տեղեկատվություն յուրաքանչյուր կայանքի աշխատանքի վերաբերյալ՝ արագ արձագանքման և վերլուծության համար:

Բացի այդ, Ռոսատոմը կառուցում է մատակարարման տեղական շղթաներ՝ համագործակցելով մոտ 70 ռուսական ընկերությունների հետ, որոնք արտադրում են հողմակայանքների աշտարակներ, գոնդոլների պատյաններ և շրջանակներ, ռոտորի և ստատորի լամիցված թիթեղներ և այլն:

Ելք դեպի նոր շուկաներ

Ունենալով Ռուսաստանում հողմաէներգետիկ նախագծերի ստեղծման համակարգային իրավասություններ, Ռոսատոմն առաջարկում է այլ երկրներում վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների օգտագործմամբ արտադրական կայանքներ կառուցել՝ դրանով իսկ նպաստելով նրանց էներգետիկ ինքնիշխանության ստեղծմանը։

Արտասահմանում հողմակայաններ ստեղծելու Ռոսատոմի ծրագիրը ներառում է մինչև 2030 թվականը մինչև 5 ԳՎտ ընդհանուր հզորությամբ նախագծերի կառուցում։ Համագործակցության հիմնական ուղղություններն են՝ ԱՊՀ երկրները, Վիետնամը, Մյանման և Թուրքիան։

Այսպես, «Ատոմէքսպո-2024» համաժողովում, որն անցկացվել է այս տարվա մարտին Սոչիում, Ռոսատոմը համաձայնագիր է ստորագրել Ղրղզստանի էներգետիկայի նախարարության հետ մինչև 1 ԳՎտ ընդհանուր հզորությամբ հողմակայանների վերականգնվող էներգիայի օբյեկտների կառուցման ներդրումային նախագծի մշակման և իրականացման վերաբերյալ։ Այս համաձայնագրի իրականացումը սկսվել է Իսիկ-Կուլի շրջանում հողմակայանի կառուցման փորձնական նախագծով, որի վայրում ավարտվել են հնագիտական ​​և երկրաբանական հետազոտությունները և իրականացվում են քամու չափումներ։ Շարունակվում են հողմակայանի նախագծման նախապատրաստական ​​աշխատանքները, նախաձեռնվել է Ղրղզստանի նախարարի կաբինետի հետ ներդրումային նախագծի համաձայնեցման և ստորագրման աշխատանք։ Երկրորդ փուլում նախատեսվում է մշակել լրացուցիչ տեղամասեր՝ մինչև 900 ՄՎտ ընդհանուր հզորությամբ վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների օգտագործմամբ արտադրական օբյեկտների ստեղծման համար։ Ծրագրերի իրականացումը կբարելավի վերջնական սպառողներին էներգիայի մատակարարման որակն ու հուսալիությունը և կդիվերսիֆիկացնի երկրի էներգետիկ հաշվեկշիռը:

Բացի այդ, 2023 թվականին Սանկտ-Պետերբուրգի միջազգային տնտեսական համաժողովում Zeya & Associates-ի հետ ստորագրվել է մտադրությունների հուշագիր՝ Կենտրոնական Մյանմայի Մանդալայ շրջանում 200 ՄՎտ հզորությամբ հողմակայանի կառուցման նախագիծ իրականացնելու վերաբերյալ: 2023 թվականի վերջին տեղադրվել է քամու չափման համալիր՝ ընտրված տեղամասերում քամու ներուժը գնահատելու համար: Ծրագրի նախնական տեխնիկատնտեսական հիմնավորումը մշակվել և համաձայնեցվել է Մյանմայի էներգետիկայի նախարարության հետ: Այս տարի հողմաէներգետիկ ստորաբաժանումը սկսեց բանակցել Մյանմայի էներգետիկայի նախարարության հետ էլեկտրաէներգիայի մատակարարման պայմանների շուրջ: Ծրագիրը կնպաստի տարածաշրջանում էներգիայի հասանելիության մակարդակի բարձրացմանը և երկրի էներգետիկ համակարգում կանաչ արտադրության տեսակարար կշռի ավելացմանը:

«Ռոսատոմը շահագրգռված է Ռուսաստանի բարեկամ երկրներում վերականգնվող էներգետիկայի նախագծեր իրականացմամբ։ Մենք ունենք բոլոր անհրաժեշտ իրավասությունները հողմակայանների կառուցման և շահագործման համար»,- վստահ է Ռոսատոմի հողմաէներգետիկ ստորաբաժանման ղեկավար Գրիգորի Նազարովը։