Հունիսի վերջին Սանկտ Պետերբուրգում կայացավ ԲՐԻՔՍ երկրների միջուկային բժշկության առաջին միջազգային համաժողովը։ Կազմակերպության երկրների ավելի քան 250 ներկայացուցիչներ քննարկել են այս ոլորտում ստեղծված իրավիճակը: Համաժողովի  համակազմակերպիչներից էր՝ Ռոսատոմը:

Ողջունելով մասնակիցներին՝ ՌԴ փոխվարչապետ Տատյանա Գոլիկովան հայտարարեց, որ անհրաժեշտ է ձևավորել մասնակից երկրների միջուկային բժշկության զարգացման միասնական ռազմավարություն՝ ներառյալ հիվանդությունների բուժման և ռադիոդեղագործական միջոցների (ՌԴՄ) օգտագործման ընդհանուր մոտեցումները: Նա առաջարկեց միջուկային բժշկությունը զարգացնել երեք ուղղությամբ։ Առաջինը՝ տեխնոլոգիական ինքնիշխանության բարձրացումն է՝ ռադիոդեղամիջոցների և դրանց օգտագործման սարքավորումների սեփական արտադրության զարգացման միջոցով: Երկրորդը՝ խթանել միջուկային բժշկության տեխնոլոգիաները ոչ միայն ԲՐԻՔՍ-ի, այլ նաև այլ երկրների շրջանակներում։ Երրորդը՝ ավելացնել միջուկային բժշկության ոլորտում փոխադարձ ապրանքաշրջանառությունը։

Այս նպատակներին հասնելու համար Տատյանա Գոլիկովան առաջարկեց բացահայտել գիտատեխնիկական համագործակցության և նորարարական ռադիոդեղամիջոցների արտադրության առավել հեռանկարային ոլորտները, ինչպես նաև հավաքել և հրապարակել ԲՐԻՔՍ երկրներում միջուկային բժշկության կիրառմամբ հիվանդությունների բուժման լավագույն փորձերի տեսությունը։

Ռուսաստանի առողջապահության նախարար Միխայիլ Մուրաշկոն պարզաբանել է, որ այս տեսությունը նախատեսվում է նախապատրաստել ԲՐԻՔՍԻ-ի առողջապահության նախարարների 14-րդ հանդիպմանը, որը նախատեսված է այս տարվա հոկտեմբերին։ «ԲՐԻՔՍ-ի երկրների նախաձեռնությունները կարող են դառնալ համաշխարհային առողջապահական ճարտարապետության հիմքը»,- նշել է նախարարը։ Բրոշյուրը կներկայացվի ՄԱԿ-ին, ԱՀԿ-ին, Քաղցկեղի հետազոտության միջազգային գործակալությանը և ՄԱԳԱՏԷ-ին:

Միխայիլ Մուրաշկոն ասել է, որ ռադիոդեղագործական արտադրանքը ներառվել է զարգացման առաջնահերթ տեխնոլոգիաների ցանկում, որը հաստատվել է ՌԴ նախագահի հրամանագրով։ «Պայքար քաղցկեղի դեմ» դաշնային նախագծի շրջանակներում Ռուսաստանում տարեկան ավելի քան 800 հազար հետազոտություն է անցկացվում։ Նրանք ապահովված են բժշկական ապահովագրությամբ և անվճար են ռուսաստանցիների համար: Գործում են ռադիոդեղագործական դեղատներ, որտեղ կազմակերպված է արտադրական ամբողջական շղթա՝ իզոտոպերի արտադրությունից մինչև պատրաստի ռադիոդեղանյութեր։ Ռուսաստանում և ԵԱՏՄ-ում կարգավորող դաշտը ճշգրտվել է, որպեսզի միջուկային բժշկության զարգացումները ավելի արագ հասնեն բուժառուին։ Միխայիլ Մուրաշկոն առաջարկել է ԲՐԻՔՍ երկրներին համատեղ հետազոտություններ կատարել և ստեղծել ՌԴՄ-ներ:

Ռոսատոմի գիտության և ռազմավարության գծով գլխավոր տնօրենի տեղակալ Յուրի Օլենինի խոսքով, միջուկային բժշկությունը պետ​​կորպորացիայի գործունեության առաջնահերթություններից է։ Ռոսատոմը զարգացնում է բժշկական օգնություն տրամադրելու ենթակառուցվածքը, արտադրում և մատակարարում է բժշկական իզոտոպեր և ռադիոդեղամիջոցներ, ստեղծում է սարքավորումներ ախտորոշման և թերապիայի համար, ինչպես նաև լուծումներ է մշակում բժշկական արտադրանքի իոնացնող մշակման համար: Մասնավորապես, Ռոսատոմն ապահովում է Իրան իզոտոպերի մատակարարումների մինչև 90%-ը, Բրազիլյա՝ շուրջ 1/3, Չինաստան` 22% և Հնդկաստան՝ 13%։

Յուրի Օլենինն ընդգծել է ազգային կանոնների ներդաշնակեցման կարևորությունը, որոնք կարգավորում են, օրինակ, դեղերի մատակարարման շղթաները, նախակլինիկական և կլինիկական հետազոտությունները և այլն:

Ինչպես նշել է Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս, Ն.Ն. Բլոխինի անվան  Կլինիկական փորձարարական ճառագայթաբանության ինստիտուտի տնօրեն Բորիս Դոլգուշինը, Ռուսաստանը շատ բան ունի առաջարկելու ԲՐԻՔՍ երկրներին միջուկային բժշկության ոլորտում։ Նախ՝ կրթությունը. Ռուսաստանը՝ այս ոլորտում առաջատարներից մեկը, կարող է ուսուցում իրականացնել ՄԱԳԱՏԷ-ի ծրագրերի շրջանակներում: Երկրորդ՝ սարքավորումներ՝ միջուկային ռեակտորներ, արագացուցիչներ, ցիկլոտրոններ։ Երրորդ՝ միջուկային նյութեր։ Չորրորդ՝ նոր տեխնոլոգիաներ։ Այսպիսով, Բլոխինի անվան կենտրոնում տեղադրվում է բոր-նեյտրոնային թերապիայի կայանքը, այն պետք է գործարկվի այս տարեվերջին։

Պետական ​​ բազմապրոֆիլ մասնագիտական հոսպիտալի Միջուկային բժշկության ինստիտուտի տնօրեն և Հնդկաստանի միջուկային ընկերության նախագահ Պրաբհա Էթիրաջը ասաց, որ միջուկային բժշկությունը Հնդկաստանում 1970 թվականից ի վեր երկրաչափական աճ է գրանցել: Այս ոլորտի կազմակերպությունների մոտ 80–90%-ը մասնավոր են: «Սա հնարավորություն է ընձեռում զարգացնել տեխնոլոգիան և ստեղծագործ մոտեցում միջուկային բժշկության մեջ», — բացատրեց Պրաբհա Էթիրաջը: Պետությունն իր վրա վերցրեց մասնագետների պատրաստումը։

Սրտաբանական հիվանդանոցի միջուկային բժշկության բաժանմունքի տնօրեն, Բրազիլիայի միջուկային բժշկության ընկերության նախագահ Ռաֆայել Լոպեսը խոսել է սրտաբանության մեջ ռադիոդեղագործական միջոցների օգտագործման մասին: Այն տարեկան կազմում է մոտ 1 միլիոն պրոցեդուրա, սա ընդհանուր ծավալի կեսն է: Պրոցեդուրաները կատարվում են ՍՊԵԿՏ-ի միջոցով, քանի որ այն էժան է և մատչելի: Երկրի խնդիրն է ավելացնել ՊԵՏ-սկաներների քանակը և դրանց վրա կիրառվող պրոցեդուրաները. անհրաժեշտ են թանկարժեք ռուբիդիումի գեներատորներ: «Մենք պետք է միասին մտածենք, թե ինչպես ՄԲ տեխնոլոգիաները ֆինանսապես հասանելի դարձնել, որպեսզի հիվանդներն ավելի երկար և առողջ ապրեն», — առաջարկեց Ռաֆայել Լոպեսը:

Իրանական Pars Isotope Company ընկերության գլխավոր տնօրեն Մոհամմադռեզա Դավարփանահն ասել է, որ ապագան տեսնում է ալֆա և բետա ճառագայթման հետ իզոտոպերի տարբեր համակցությունների օգտագործման մեջ։ Երկիրը նախատեսում է կրկնապատկել ՍՊԵԿՏ քանակը (ներկայումս ավելի քան 220 սարք) և տեղադրել մինչև 60 ՊԵՏ-սկաներ: Երկրում արտադրվում է շուրջ 60 ռադիոդեղամիջոց, որոնց կեսից ավելին ախտորոշիչ է։ 18 նոր ապրանքներ գտնվում են կլինիկական փորձարկումների փուլում, 11-ը գտնվում են հիմնական ուսումնասիրությունների փուլում: «Մենք ուրախությամբ կօգնենք երկրներին մ՛ակումներ իրականացնելու գործում։ Սա շատ կարևոր է, քաղցկեղը բոլորիս ընդհանուր թշնամին է»,- եզրափակեց Մոհամմադռեզա Դավարփանահը:

Իրենց փորձով կիսվեցին նաև միջուկային բժշկության ոլորտի առաջատար կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ Չինաստանից, Հարավային Աֆրիկայից, Եգիպտոսից և Սաուդյան Արաբիայից։

Համաժողովի շրջանակում ընդհանուր առմամբ անցկացվել է 16 նիստ, որոնց ընթացքում քննարկվել են հիմնական ռադիոնուկլիդների արտադրությունը, նորարարական մշակումները, ռադիոդեղամիջոցների գրանցումը, միջուկային բժշկության մեջ տարբեր տեխնոլոգիաները, սրտաբանության և էնդոկրինոլոգիայում դրա կիրառումը և այլ հարցեր։ Համաժողովի արդյունքները հիմք կդառնան միջուկային բժշկության ոլորտում համագործակցության հարցերի քննարկման համար՝ Կազանում ԲՐԻՔՍ-ի գագաթնաժողովի շրջանակներում, որը տեղի կունենա 2024 թվականի հոկտեմբերի 22-24-ը։