Հարավարևելյան Ասիան` Ռոսատոմի համար միջազգային համագործակցության կարևոր ուղղություններից է։ Պետ​​կորպորացիան ծանոթացնում է Մյանմային, Վիետնամին և Ինդոնեզիային իր հնարավորություններին և աշխատում է համատեղ նախագծերի ուղղությամբ։ Պատմում ենք այս տարվա իրադարձությունների մասին։

Ինդոնեզիա

Այս երկրում ակտիվորեն ծանոթանում են Ռոսատոմի տեխնոլոգիաներին։ Այսպես, այս տարվա մարտին պետկորպորացիայի մասնագետները մասնակցել են փոքր հզորության ատոմակայանների (ՓՀԱԿ) կառուցման ժամանակակից տեխնոլոգիաներին նվիրված սեմինարին։ Միջոցառումը կազմակերպել են Բանդունգի տեխնոլոգիական ինստիտուտը և Ինդոնեզիայի հետազոտությունների և նորարարությունների ազգային գործակալությունը: Սեմինարին Ինդոնեզիայի պետական գերատեսչությունների ներկայացուցիչները մասնակիցներին ներկայացրել են երկրում միջուկային էներգիայի զարգացման նորացված ծրագրերը։ Ռոսատոմն իր հերթին խոսել է ատոմակայանների ռեֆերենտ տեխնոլոգիաների և դրա այլ էներգետիկ լուծումների մասին։

Սեպտեմբերին Ռոսատոմի փորձագետները մասնակցել են Միջուկային գիտության և տեխնոլոգիաների նվաճումների միջազգային համաժողովին (ICANSE-2024) Ինդոնեզիայում և անցկացրել Indonesia Goes Nuclear սեմինարը: Մասնավորապես, քննարկվել է 2060 թվականից Ազգային էներգետիկ ծրագրում ատոմային էներգիան ներառելու հարցը։

«Ռուսաստանը մնում է Ինդոնեզիայի շատ լավ բարեկամը 1954 թվականից, երբ մենք մտանք միջուկային դարաշրջան՝ Ինդոնեզիայի առաջին նախագահ Սուկարնոյի նախաձեռնությամբ։ Մենք 70 տարի սպասել ենք առաջին ատոմակայանի երազանքի իրականացմանը: Մինչև 2060 թվականը զուտ զրոյական արտանետումների հասնելու մեր նպատակներին իրականացումը մենք չենք տեսնում առանց ատոմային գեներացման զարգացմանը՝ մեր էներգետիկ կարիքները բավարարելու համար: Ռոսատոմն ունի տեխնոլոգիա և արտադրական հնարավորություններ՝ Ինդոնեզիայում առաջին ատոմակայանի նախագիծն իրականացնելու համար», — ասել է BRIN Ինդոնեզիայի հետազոտությունների և նորարարությունների գործակալության կառավարիչների խորհրդի անդամ և IBEKA հիմնադրամի ղեկավար Տրի Մումպունին:

Այս տարվա նոյեմբերին Ինդոնեզիայում Ռոսատոմի գրասենյակի ղեկավար Աննա Բելոկոնևան ելույթ ունեցավ Միջուկային գիտության, տեխնոլոգիաների և դրանց կիրառման ամենամյա միջազգային համաժողովի (ICONSTA 2024) լիագումար նիստում, որտեղ ներկայացրեց Ռոսատոմի ատոմային էներգետիկ լուծումները և խոսել է երկրի սոցիալ-տնտեսական և տեխնոլոգիական զարգացման վրա ատոմակայանների ազդեցության հեռանկարների մասին։

Ավելի ուշ՝ նոյեմբերին, Աննա Բելոկոնևան Ռոսատոմի էներգետիկ լուծումները ներկայացրեց Ինդոնեզիայի Հարավարևելյան Սուլավեսի նահանգի կառավարության և Ինդոնեզիայի ազգային էներգետիկ խորհրդի անդամներին։ Հանդիպման մասնակիցները պայմանավորվել են շարունակել քննարկել մարզում ատոմակայանի կառուցման հեռանկարները։ Այնտեղ անհրաժեշտ են էլեկտրաէներգիայի կայուն մատակարարումներ՝ ընդերքօգտագործման ոլորտում նախագծերի զարգացման համար (մասնավորապես՝ նիկելի հանքաքարի արդյունահանում և վերամշակում)։

Նույն ժամանակ, Ռոսատոմի ներկայացուցիչները մասնակցել են Հարավարևելյան Ասիայի էլեկտրաէներգիայի խոշորագույն ցուցահանդեսներից մեկին՝ Electricity Connect 2024: Այնտեղ պետ​​կորպորացիան արժանացել է մրցանակին՝ «Միջուկային տեխնոլոգիաների լավագույն մատակարար» անվանակարգում:

Մյանմա

Ռոսատոմն այս երկրում մի քանի ծրագրեր է իրականացնում։ Դրանցից ամենամեծը փոքր հզորության ատոմակայանի կառուցումն է։ Նախագծի իրավական հիմքը՝ 2023 թվականի փետրվարին Ռուսաստանի և Մյանմայի միջև խաղաղ նպատակներով ատոմային էներգիայի օգտագործման ոլորտում համագործակցության միջկառավարական համաձայնագիրն է։

Այս տարվա սեպտեմբերին, ռուսական էներգետիկ շաբաթվա շրջանակներում, Ռոսատոմի գլխավոր տնօրեն Ալեքսեյ Լիխաչովը հանդիպեց Մյանմայի էլեկտրաֆիկացման միութենական նախարար Նյան Տունի հետ։ Կողմերը դրական են գնահատել ՓՀԱԿ-ի ծրագրի իրականացման գործում ձեռք բերված առաջընթացը։

Բացի այդ, Ռոսատոմը համագործակցում է Մյանմայի հետ հողմային էներգիայի ոլորտում։ 2023 թվականի հունիսին Սանկտ Պետերբուրգի միջազգային տնտեսական համաժողովում «Ռոսատոմ Վերականգնվող էներգիա» (նախկին «Նովավինդ»), Մյանմայի էլեկտրաֆիկացման նախարարությունը և Մյանմարի Zeya & Associates ընկերությունը փոխըմբռնման հուշագրեր են ստորագրել մինչև 200 ՄՎտ հզորությամբ հողմակայանի կառուցման նախագծի վերաբերյալ։

Այս տարվա օգոստոսին Մյանմայի մայրաքաղաք Յանգոնում տեղի ունեցավ գիտության երկրորդ փառատոնը։ Ատոմային տեխնոլոգիաներին ավելի լավ ծանոթանալու համար Մյանմայի ուսանողներն ու դպրոցականները երեք օր խաղացին, մրցեցին, լսեցին Ռոսատոմի առաջատար համալսարան՝ ՄԻՖԻ-ի ռուս առաջատար գիտնականների դասախոսությունները  և քննարկեցին ատոմային տեխնոլոգիաները Մյանմայի փորձագետների մասնակցությամբ:

Ռոսատոմը և Մյանման համագործակցում են նաև կադրերի պատրաստման հարցում։ Ուսանողները սովորում Մյանմայի բակալավրիատում, իսկ մագիստրատուրայեն ընդունվում Ռուսաստանում: Կողմերը պայմանավորվել են ուսումնական ինտենսիվության շուրջ. ռուս ուսուցիչները վեց ամիսը մեկ կգան Մյանմա, դասախոսություններ կկարդան և քննություններ կընդունեն մասնագիտացված առարկաներից։

Վիետնամ

Այս երկրում Ռոսատոմը նախատեսում է կառուցել Միջուկային գիտության և տեխնոլոգիաների կենտրոն (ՄԳՏԿ): 2024 թվականին ՄԳՏԿ -ն երկու անգամ քննարկվեց բարձր մակարդակով։ Հունիսին Ալեքսեյ Լիխաչովը ժամանել է Վիետնամ՝ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի պետական ​​այցի շրջանակներում և ռուս-վիետնամական գագաթնաժողովի նախօրեին հանդիպել Վիետնամի վարչապետ Ֆամ Մին Թինի հետ։ Հանդիպմանը Ռոսատոմի ղեկավարը Վիետնամի վարչապետին պատմել է նախագծի դինամիկայի և միջուկային էներգետիկայի ոլորտում համագործակցության վերսկսման հեռանկարների մասին։ Նույն օրը Ալեքսեյ Լիխաչովը հանդիպել է Վիետնամի գիտության և տեխնոլոգիայի նախարար Հյուին Թհան Դատի հետ, ում հետ քննարկել է ՄԳՏԿ-ը, գիտատեխնիկական համագործակցությունը և կադրերի պատրաստումը Վիետնամի միջուկային արդյունաբերության համար: Հաջորդ օրը ստորագրվել է միջգերատեսչական հուշագիր Վիետնամում ՄԳՏԿ նախագծի իրականացման ժամանակացույցի վերաբերյալ՝ մինչև 2027 թվականը։

Հյուին Թհան Դատի հետ երկրորդ հանդիպումը կայացել է սեպտեմբերին Ռուսաստանում։ Կողմերը քննարկել են ՄԳՏԿ-ի կառուցման առաջընթացը, միջուկային վառելիքի ապահովումը Դալաթի միջուկային հետազոտությունների ինստիտուտին, վիետնամցի անձնակազմի վերապատրաստումը միջուկային և հարակից մասնագիտություններով և համագործակցության ընդլայնման հնարավորությունը։