Geçen mayıs ayının sonlarında iç koruma kabuğunun kubbesine beton dökme işleminin tamamlanması ile Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin (NGS) 1’inci Güç Ünitesi’nin inşaat faaliyetlerinde son aşamaya gelindi. Kalan üç ünitedeki çalışmalar takvime uygun şekilde ilerliyor.
İç koruma kabuğu (İKK), reaktör binasının sızdırmazlığını sağlar. İKK’ya beton dökme işlemi temel inşaat aşamalarından biri olma özelliği taşıyor. İKK kubbesinin azami düzeyde dayanıklı olması için 422 ton çelik donatı kullanıldı ve 3200 m3’ten fazla beton döküldü. Beton, bileşimin yüksek su tutma kapasitesini, güvenilirliğini, dayanıklılığını ve homojenliğini koruyarak kendiliğinden sızdırmaz hale gelmesine ve yapının alanını kendi ağırlığıyla tamamen doldurmasına imkân sunan yüksek akışkanlığa sahip. İKK kubbesinin üst noktası 61,7 metre yüksekliğe ulaştı.
AKKUYU NÜKLEER A.Ş. Genel Müdürü Anastasia Zoteeva çalışmaların tamamlanmasıyla ilgili olarak şunları söyledi: “Sıkı ekip çalışması, dört güç ünitesinin tamamının aynı anda inşa edilmesini mümkün kılıyor. 1’inci Güç Ünitesi için ilk parti nükleer yakıtın teslimatından sonra nükleer güç santralinin güvenlik sisteminin en önemli unsurlarından biri olan iç koruma kabuğuna beton dökme işlemini tamamladık. Dış koruma kabuğu montajı ile kabul işlemlerini gerçekleştireceğiz.”
Akkuyu NGS’de beton dökme çalışmaları sırasında yüksek kaliteli özel beton karışımı kullanılıyor. Karışımın sıcaklık, oturma ve yoğunluk gibi özellikleri sürekli kontrol ediliyor. Betonun her bir partisi bir dizi laboratuvar testine tabi tutuluyor.
Diğer üç ünitedeki inşaat çalışmaları devam ediyor. Akkuyu NGS’nin 3’üncü Güç Ünitesi’ne İKK’nın üçüncü katmanı geçtiğimiz mayıs ayında kuruldu. 24 bölümden oluşan kaynaklı bir yapı olan İKK’nın üçüncü katmanı, 12 metre yüksekliğe ve toplam 280 ton ağırlığına sahip. İç kabuğun parçaları 44 metre çapında tek bir dairesel ünite halinde bir araya getirildi. Üçüncü katın yerleştirilmesinden sonra 3’üncü ünite 28,95 metre yüksekliğe ulaşmış oldu.
Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom, santral inşasının yanı sıra nükleer santrale yönelik personel eğitimleri ile de ilgileniyor. Rusya’daki Balakovo Nükleer Güç Santrali (NGS), geçtiğimiz mayıs ayında, aralarında Akkuyu NGS’nin de bulunduğu 7 nükleer güç santralinde görev yapan uzmanlar için verilen eğitim seminerine ev sahipliği yaptı. Üç gün süren seminerde katılımcılar, deneyimli uzmanların rehberliğinde, operasyonel karar alma kavramını irdeleyip uygulamaya koydular. Reaktörlerin işletilmesi sırasında nükleer santrallerin güvenli ve verimli şekilde faaliyet göstermesini sağlamak için en uygun çözümün bulunması gerekir. Durumun analiz edilerek olası risklerin değerlendirilmesi ışığında uygun metodolojiye dayanarak karar verilmesi etkili bir operasyonel kararın önemli unsurlarından birini teşkil ediyor.
Eğitim materyalleri, nükleer santrallerin işletilmesinde uzun yıllara dayanan uluslararası deneyime dayanıyor. WANO Moskova Merkezi Eğitim Programı Başkanı Sergey Loktionov, “Bu tür seminerler küçük, orta ve üst düzey yöneticilerin liderlik becerilerinin geliştirilmesine yardımcı oluyor” dedi.
Akkuyu personeli sadece Rusya’da değil, santralde de yerinde eğitim alıyor. Geçtiğimiz mayıs ayında, Rosatom’un bir parçası olan Rusya Nükleer Santrallerin İşletilmesi Araştırma Enstitüsü (VNIIAES A.Ş) nükleer santral işletme personelinin eğitimi için Türkiye’ye tam ölçekli ve analitik olmak üzere iki adet simülatör gönderdi. Bir nükleer güç ünitesinin tam ölçekli simülatörü (FST), kontrol odası işletme personelinin eğitimi, sertifikalandırılması ve kazandırılan niteliklerin sürdürülmesi için tasarlandı. Akkuyu NGS’nin 1’inci Güç Ünitesi’nin gerçek ana ve yedek kontrol panellerinin tam kopyalarını içeren FST, güç ünitesinin uçtan uca matematiksel modeliyle entegre edilmiş, donanım ve yazılımın bir kombinasyonu olma özelliği taşıyor.
Analitik simülatör, tam ölçekli simülatörün kullandığı gerçek zamanlı tam ölçekli güç ünitesi modelini kullanıyor. Analitik simülatör, kontrol panellerinin dokunmatik ekranlarda görsel olarak görüntülenebilmesi bakımından tam ölçekli simülatörden ayrılıyor.
VNIIAES, yakın gelecekte, Akkuyu Eğitim Merkezi’ne beş eğitim sınıfı için ekipman göndermeyi de planlıyor.
Türkiye’nin Mersin ilinde inşası devam eden dört güç üniteli nükleer santralin hem Türkiye’nin enerji sektöründe hem de çevrenin korunmasında önemli bir rol oynaması bekleniyor. Rosatom’un Orta Doğu ve Kuzey Afrika Direktörü ve Bölge Başkan Yardımcısı Alexander Voronkov, ülkelerin ekonomik, endüstriyel, sosyal ve hatta siyasi anlamdaki sürdürülebilir kalkınmasının, iklim açısından nötr, 7/24 kullanılabilir ve öngörülebilir düşük karbonlu enerji kaynaklarının dengeli bir şekilde bir araya getirilmesine bağlı olduğunu belirtti. Rusya Federasyonu’na bağlı Tataristan Cumhuriyeti’nin başkenti Kazan’da düzenlenen “Rusya-İslam Dünyası: Kazan Forum 2023” başlıklı 14’üncü Uluslararası Ekonomi Forumu’nda söz alan Voronkov, şunları ifade etti: “Türkiye’de VVER-1200 tipi reaktörlerle donatılmış dört güç ünitesine sahip Akkuyu NGS, tek başına ülkenin elektrik ihtiyacının yaklaşık %10’unu karşılayacak ve atmosfere salınan karbondioksit miktarını yılda yaklaşık 18 milyon ton azaltacaktır. Bu da neredeyse yılda 10 milyon otomobilin atmosfere saldığı emisyona eşdeğerdir!”
Nükleer santrallerin enerjiye yönelik faydalarının yanı sıra bölgelerin ekonomik ve sosyal altyapısı için de önemli bir itici güç olduğunu belirten Alexander Voronkov, “Örneğin, santraldeki bir işyeri, ilgili endüstrilerde ve altyapıda on yeni işin yaratılması için gerekli koşulları sağlamakta, bölgenin kalkınmasını hızlandırmakta ve ülkenin Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla’sının yanı sıra teknoloji, eğitim ve bilimin gelişmesine önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır” dedi.
