Atomexpo 2024’te 80’in üzerinde anlaşma imzalandı. Bir önceki etkinlikte imzalanan anlaşma sayısının neredeyse iki katı olan bu rakamla ilk forumdan bu yana rekora imza atılmış oldu. Anlaşmaların tarafları geniş bir küresel ayak izine sahip.  İş birliği alanları da çeşitlilik gösteriyor. Anlaşmaların ayrıntıları şöyle:

Çin

Rosatom’un yakıt bölümü TVEL ile Çinli şirketler Limac Ltd. Şti. ve Dalian Baoyuan Nükleer Ekipman Ltd. Şti. nükleer devreden çıkarma ve radyoaktif atık yönetimi için bir mutabakat anlaşması imzaladı. Ortaklar, radyoaktif atık yönetimi ve taşımacılığı konusunda birlikte ekipman üretme olasılığını değerlendiriyor.

TVEL, Rosatom’un bünyesindeki Radyoaktif Atık Yönetimi Ulusal Operatörü, Rusya Bilimler Akademisi Nükleer Güvenlik Enstitüsü ve Pekin Uranyum Jeolojisi Araştırma Enstitüsü, nükleer atıkların nihai bertarafı için bir mutabakat zaptı imzaladı. Rus şirketleri Çin’in MONEH uluslararası araştırma projesinde yer almayı planlıyor. Proje, Beishan Yeraltı Araştırma Laboratuvarının inşası ve işletilmesi sırasında kayaların hidrojeolojik özelliklerinin izlenip değerlendirilmesini öngörüyor.

Rosatom Healthcare Technology, Çin İzotop ve Radyasyon Şirketi ve CNNC Medikal Sanayi A.Ş. arasında da bir mutabakat zaptı imzalandı. Taraflar, diğer konuların yanı sıra, nükleer tıp için birlikte radyofarmasötik ve ekipman geliştirmeyi ve üretmeyi, personel eğitmeyi ve başta Rus-Çin dostluk tıp merkezleri olmak üzere tıbbi altyapı tesisleri kurmayı amaçlıyor.

Rosatom’un enerji üretim bölümünün bir parçası olan Rusatom Service ve Çin’in Jiangsu Nükleer Enerji Şirketi (JNPC), Tianwan NGS’nin 1, 2, 3 ve 4’üncü ünitelerinin kapsamlı bakımı ve söz konusu güç ünitelerinin reaktör basınç kaplarından ışınlanmış takip numunelerinin sökülüp çıkarılması için iki sözleşme imzaladı.

Belarus

Rosatom ve Belarus Devlet Bilim ve Teknoloji Komitesi, enerji dışındaki nükleer ve nükleerle ilgili olmayan projeler için entegre bir iş birliği programına imza attı. Programın genel amacı, güvenilir tedarik zincirleri oluşturarak Rusya ve Belarus Birlik Devletlerinin teknolojik hakimiyetini sağlamak.

TVEL ve Belarus Radyoaktif Atık Yönetimi Organizasyonu (BelRAO), Belarus’taki radyoaktif atık depolama tesisinde görev yapacak personel için kurslar ve ileri eğitim programlarının başlatılmasına yönelik bir yol haritası imzaladı.

Belarus Ulusal Bilimler Akademisi (NAS) ile Uluslararası Araştırma Merkezi’ndeki MBIR çok amaçlı hızlı nötron araştırma reaktöründe ortak araştırma yapmak üzere iş birliği anlaşması imzalandı. Taraflar potansiyel araştırma alanlarının ana çerçevesini belirleme, çok taraflı araştırma programları hazırlama, konsorsiyumun araştırma ve idari faaliyetlerine katılma gibi konularda iş birliği yapacak.

Belarus NAS ile imzalanan bir diğer anlaşma ise personel eğitimi, ileri ve uygulamalı çalışmalar, araştırmalar ve mühendislik alanında iş birliğini öngörüyor.

Rosatom ve Belarus’un ağ ve sistem mühendisliği lideri Giprosvyaz, stratejik iş birliği anlaşması imzaladı. Anlaşma, telekomünikasyon ekipmanlarının geliştirilmesi, üretimi ve test edilmesine yönelik kapsamlı bir program öngörüyor ve bu ekipmanların Belarus ve diğer pazarlarda satılmasını hedefliyor.

Kırgızistan

Rusya Federasyonu ve Kırgız Cumhuriyeti hükümetleri, Kırgızistan’daki eski uranyum madenciliği sahalarının ıslahı konusunda iş birliğine yönelik bir anlaşma imzaladı.

Rosatom ve Kırgızistan Enerji Bakanlığı, Kırgızistan’ın çeşitli bölgelerinde 400 MW’a kadar kapasiteye sahip küçük ölçekli hidroelektrik üretimi projeleri geliştirmek ve uygulamak için bir anlaşmaya imza attı.

Rosatom’un rüzgâr enerjisi bölümü ve Kırgızistan Enerji Bakanlığı, 1 GW’a kadar kapasiteye sahip yenilenebilir enerji tesislerinin inşası için proje geliştirme ve projeyi hayata geçirme konusunda anlaştı. İlk adım, Issık Göl bölgesinde 100 MW’lık bir pilot rüzgâr çiftliğinin inşası olacak. Daha sonra taraflar, toplam kapasitesi 900 MW’a kadar olan rüzgâr enerjisi santrallerinin kurulması için diğer sahaları değerlendirmeyi planlıyor.

Mali ve Burkina Faso

Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev, Mali Cumhuriyeti Enerji ve Su Bakanı Bintou Camara ve Burkina Faso Enerji, Madenler ve Taş Ocakları Bakanı Yacouba Zabré Gouba, nükleer enerjinin barışçıl kullanımı konusunda diyalog kurmak üzere yol haritası imzaladı. Taraflar uluslararası iş birliği için yasal bir çerçeve oluşturduktan sonra, Mali ve Burkina Faso’da nükleer enerji projelerinin uygulanması ve radyasyon teknolojilerinin tarım ve tıpta kullanılması olasılığını değerlendirecek.

Sırbistan ve Kazakistan

Rosatom ve Sırbistan Sağlık Bakanlığı arasında nükleer tıp alanında mutabakat zaptı ve iş birliği anlaşması imzalandı. Taraflar, nükleer tıp başta olmak üzere sağlık alanında nükleer teknolojilerin kullanılmasına yönelik enerji dışı ortak projeler yürütme konusunda anlaştı. Anlaşmalarda bilhassa barışçıl nükleer teknolojileri ile kanser teşhisi ve tedavisine yoğunlaşılıyor.

Benzer bir mutabakat zaptı, Rosatom Healthcare Technology ile Kazakistan’ın Zhambyl Bölgesi Sağlık Hizmetleri Bölümü arasında da imzalandı.

Mısır

Rosatom’un bir parçası olan Rusatom RDS ve Mısır’ın Med Pharma Group şirketi, Mısır’da Tianox nitrik oksit tedavi cihazının tanıtımına yönelik iş birliğine ilişkin bir yol haritası imzaladı. İş birliğinin yeni aşaması, Mısır’daki sağlık kurumlarının ekipmanlarını geliştirmesine ve halka yönelik tıbbi hizmet kalitesinin artırılmasına yardımcı olacak.

Macaristan

Rosatom ve Macaristan Kamu Bilgilendirme ve Gözetim Derneği (TEIT) 2024 yılı için bir faaliyet yol haritası imzaladı. Taraflar, 2014 yılında imzalanan mevcut iş birliği memorandumu kapsamında kültür, eğitim, çevre ve spor alanlarında projeler yürütmeyi planlıyor.

Nikaragua

Rosatom Healthcare Technology ve Nikaragua Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Birimi, Nikaragua’da son teknoloji ile donatılmış bir nükleer tıp merkezi inşa etmek üzere ortak bir proje için yol haritasına imza attı.

Ruanda

Rosatom’un en önemli üniversitelerinden biri olan Tomsk Politeknik Üniversitesi (TPU) ile Ruanda Atom Enerjisi Kurulu arasında bir mutabakat zaptı imzalandı. Taraflar, nükleer fizik ve diğer alanlarda eğitim, öğretim ve araştırma konularında iş birliğini geliştirme konusunda anlaşmaya vardı.

Suriye

Rosatom ve Suriye Atom Enerjisi Komisyonu, Temmuz 2020’de imzalanan mutabakat zaptı için bir uygulama planını onayladı. Plan, tıbbi radyoizotop ve ticari ışınlama için radyasyon teknolojilerinin tedariği, personel eğitimi gibi konuları öngörüyor.

Ermenistan

Rusatom Service ve Haykakan Atomayin Elektrakayan (Ermenistan NGS), Ermenistan NGS’nin 2’nci Ünitesi’nin reaktörü için ekipman temini ve soğutma sisteminin iyileştirilmesi için anlaşma imzaladı.

Cezayir

Rosatom ve Cezayir Enerji ve Maden Bakanlığı, nükleer enerjinin barışçıl kullanımında iş birliği için bir yol haritasına imza attı. Yol haritası, bilimsel ve teknik iş birliğinin ve personel eğitiminin geliştirilmesine yönelik adımları içeriyor ve çalışma gruplarının toplantılarını ve teknik gezileri öngörüyor.