Bu yılki Afrika Enerji Haftası’nın altın sponsoru olarak Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom, temel teknolojilerini sergileyerek ve Afrika’da enerji dönüşümü konusunda bir panel düzenleyerek etkinlikte aktif olarak yer aldı. Rosatom’un temsilcileri çeşitli konferans oturumlarında konuşmacı olarak yer alırken, Rosatom bünyesindeki yakıt şirketi TVEL, Güney Afrika’nın ‘AllWeld Nuclear and Industrial’ şirketiyle iş birliği mutabakat zaptı imzaladı.
Kıtanın en büyük endüstri konferansı olan Afrika Enerji Haftası, 4-8 Kasım’da Güney Afrika’nın başkenti Cape Town’da düzenlendi. Konferansa farklı ülkelerden enerji şirketleri, yatırım firmaları ve hükümet kuruluşlarını temsil eden 5 binden fazla kişi katıldı.
Rosatom Uluslararası Ağ Şirketi Başkanı Vadim Titov, “Rosatom’un, Afrika Enerji Haftası 2024’e katılımı, Afrika için sürdürülebilir bir enerji geleceği inşa etme konusundaki kararlılığımızı vurguluyor. Kıta ülkelerinin güvenli, güvenilir ve temiz enerji çözümleri geliştirmesine yardımcı olmak için gelişmiş teknolojilerimizi ve uzmanlığımızı paylaşmaya hazırız. Birlikte, Afrika’nın refahını sağlayabilir ve gezegenimizi gelecek nesiller için koruyabiliriz” dedi.
Rosatom’un fuardaki standını ziyaret edenler, Rus nükleer teknolojileri hakkında derinlemesine bilgi sahibi olma konusunda heyecan verici bir fırsat elde ettiler. Çukotka’nın ücra bir bölgesine sanal bir tur atıp, dünyanın tek yüzen nükleer santrali Akademik Lomonosov’u ziyaret edebildiler. Bir diğer sanal ‘nükleer’ rota ise Rusya’daki Novovoronezh Nükleer Santrali’ne uzandı. Bu yolculuk, VVER-1200 reaktörleriyle donatılmış Rus tasarımı nükleer santrallere yönelik etkileşimli bir artırılmış gerçeklik rehberiyle desteklendi. Dünyanın derinliklerine göz atmak isteyenler, yerinde liçleme yoluyla uranyum çıkardıkları bir dokunmatik ekran oyunu oynadılar.
‘Vizyondan Eyleme: Afrika İçin Yeşil Yenilik Aracılığıyla Mantıklı Bir Enerji Geçişini Yönlendirme’ başlıklı panel tartışması, enerji güvenliğini sosyal ve ekonomik kalkınma ve küresel karbonsuzlaştırma hedeflerine karşı dengelemeye adanmıştı. Panelistler, Afrika’nın enerji karışımı için çeşitlendirme stratejileri, enerji üretim sistemlerinin depolama çözümleriyle entegrasyonu, altyapı zorlukları ve enerji geliştirme yolları hakkında konuştular.
Tartışma, nükleer teknoloji ve nükleer enerji santrallerin inşa edilmesinde kamu-özel sektör ortaklıklarının küresel deneyimi etrafında yoğunlaştı. El Dabaa Proje Yöneticisi Muhammed Said Dviddar, “Nükleer teknolojilerin kıtadaki enerji dönüşümünde önemli bir rol oynayabileceğinden eminiz ve El Dabaa Nükleer Güç Santrali’ni (NGS) inşa etme deneyimimizi diğer Afrika ülkeleriyle paylaşmaktan memnunuz. Bu projenin gelişimini izlerken, sürdürülebilir bir gelecek inşa etmek için gelişmiş enerji çözümlerinin başarılı bir şekilde uygulanmasına tanık oluyoruz” diye konuştu.
El Dabaa’nın Afrika’da inşa halindeki tek nükleer enerji santrali olduğu unutulmamalı. Santralde, VVER-1200 reaktörlü dört ünite bulunacak. Bu nükleer inşaat projesi, Aralık 2017’de yürürlüğe giren sözleşmelerle yürütülüyor. Kasım 2024’ün başında, 4. Ünite için kor tutucu tesis sahasına teslim edildi. Aynı yılın ekim ayında, 3. Ünite’de kor tutucu gövdesinin montajına başlandı. Daha önce eylül ayında, 2. Ünite’de iç koruma kabuğunun montajı başlamıştı. Aynı ayda, Rosatom’un makine mühendisliği bölümü, 4. Ünite’de kurulacak reaktör için ‘ilk çeliği’ döktü ve 2. Ünite için reaktör basınç kabını üretmeye devam etti.
Rosatom Orta ve Güney Afrika CEO’su Ryan Collier, “Rosatom uzun zamandır Afrika’da faaliyetlerini sürdürüyor ve nükleer teknolojinin, Afrika ülkelerinin kalkınması için güvenilir, temiz ve sürdürülebilir bir enerji kaynağı sağlamada önemli bir rol oynayabilecek yenilikçi bir çözüm olduğuna inanıyor” dedi.
Forum kapsamında, TVEL’de Nükleer Devre Dışı Bırakma ve Radyoaktif Atık Yönetimi Direktörü Eduard Nikitin ve Güney Afrika’nın elektrik mühendisliği çözümleri sağlayıcısı AllWeld Nuclear and Industrial CEO’su Mervyn Fischer, nükleer enerji santralleri ve diğer nükleer ve radyoaktif tesislerin devre dışı bırakılmasında ortak AR-GE ve ticari faaliyetlerle ilgili olarak bir anlaşma imzaladı. Şirketler arasındaki iş birliği öncelikle radyoaktif atık yönetimi (işleme, depolama ve imha etme) için altyapının geliştirilmesini, mühendisliği ve gerekli ekipman için bileşenlerin üretimini kapsayacak.
Eduard Nikitin, “Güney Afrikalı ortaklarımızla imzaladığımız mutabakat zaptı hem Güney Afrika’da hem de ötesinde ortak projeler için yeni fırsatlar yaratıyor. Rosatom’un, nükleer devre dışı bırakma ve radyoaktif atık yönetimi konusunda muazzam bir uzmanlığı var. Deneyimimiz, nükleer enerji santralleri, uranyum madenciliği sahaları veya araştırma reaktörleri işleten herhangi bir ülke için geçerli olabilir” dedi.
