Rosatom’un rüzgâr enerjisi bölümü Rosatom Yenilenebilir Enerji tarafından inşa edilen ilk rüzgâr türbini Novolakskaya Rüzgâr Santrali’nde ocak ayının ortasında kuruldu. Bu rüzgâr türbini 150 metre yüksekliğinde ve 50 metre uzunluğunda kanatlara sahip. Rüzgâr santrali, Rosatom’un Rusya’da rüzgâr enerjisi üretimini artırmadaki bir diğer hamlesi. Rus şirketi ayrıca, yurt dışında rüzgâr santralleri inşa etmeyi ve bu santrallerin inşasında kendi ürettiği bileşenleri, jeneratörleri ve kanatları kullanmayı planlıyor.
Novolakskaya Rüzgâr Santrali’nin, toplam kapasitesi 300 MW olan 120 rüzgâr türbinine sahip olması planlanıyor. İnşaat projesi iki aşamaya bölünecek ve 2025 yılında 61, 2026 yılında ise 59 rüzgâr türbini kurulacak. Rüzgâr santralinin yıllık ortalama 879 milyon kWh elektrik üretmesi bekleniyor. Rosatom Yenilenebilir Enerji CEO’su Grigory Nazarov, “Novolakskaya Rüzgâr Santrali’nin bölgesel enerji sektörünün verimli bir şekilde işletilmesine, ekonomik istikrarın ve Dağıstan sakinlerinin refahının sağlanmasına büyük katkı sağlayacağından eminim” dedi.
Bugüne kadar devreye alınan rüzgâr kapasitesi dikkate alındığında, Rus nükleer şirketinin rüzgâr enerjisi bölümü, 2027 yılına kadar 1,7 GW yeni kapasite inşa edecek.
Rosatom, 2027 yılına kadar 1,7 GW rüzgâr kapasitesi işletecek
Rosatom, ayrıca uluslararası rüzgâr enerjisi projeleri üzerinde de çalışıyor. Rosatom’un programı, 2030 yılına kadar 5 GW’a kadar yenilenebilir enerji projesinin sözleşmeye bağlanmasını öngörüyor. Programın ana hedefleri arasında Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkeleri, Türkiye ve diğerleri yer alıyor.
Mart 2024’te Rosatom ve Kırgızistan, ülkede toplam 1 GW’a kadar rüzgâr kapasitesi inşa etmek için Atomexpo’da bir anlaşma imzaladı. Kırgızistan’ın Issık-Göl bölgesindeki 100 MW’lık rüzgâr santrali, Rosatom’un yurt dışındaki ilk rüzgâr enerjisi projesi. Eylül 2024’te, planlanan rüzgâr santrali sahasına bir hafıza kapsülü yerleştirildi; aralık ayında, Rosatom Yenilenebilir Enerji ve Kırgızistan Cumhuriyeti hükümeti bir proje yatırım anlaşması imzaladı. Saha araştırması ve ekipman siparişinin, 2025 yılının ikinci yarısında başlaması planlanıyor.
Taraflar daha sonra 900 MW’a kadar yenilenebilir kapasitenin konuşlandırılması için diğer sahaları değerlendirmeyi planlıyor.
Rosatom’un, Rusya’nın Volgodonsk kentindeki Rosatom Yenilenebilir Enerji tesisinde üretilen bileşenlerle rüzgâr santralleri inşa ettiğini belirtmek önemli. Yakın zamana kadar bunlar yalnızca makine yeri (nasel), göbekler, jeneratörler ve kule taban platformlarını içeriyordu. Geçen yıl aralık ayında ürün yelpazesine rüzgâr türbininin temel bir bileşeni olan kanatlar eklendi. Kanatlar eskiden ithal ediliyordu, ancak şimdi Rusya’nın Ulyanovsk kentinde, Rosatom’un kompozit bölümüne bağlı bir üretim tesisinde üretiliyorlar. Bu kanatlar, Novolakskaya Rüzgâr Santrali’ndeki rüzgâr türbinlerine takılacak ve yabancı müşterilere de satılacak.
Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev, Ulyanovsk kentindeki üretim tesisinin açılış töreninde yaptığı konuşmada, “Öncelikle, Avrasya Ekonomik Birliği’nin (AEB) üyesi olan Kırgızistan olmak üzere, ortaklarımızın bu alanda teknolojik olarak egemen olması için rüzgâr enerjisi teknolojisi arayışında olduğu bir dizi uluslararası sözleşmemiz var. Onların rüzgâr santrallerine kanat göndermekten memnun olacağız. Diğer bazı ülkeler sadece nükleer güç santralleri değil, aynı zamanda rüzgâr ve güneş enerjisi üretim tesislerini de kapsayacak ‘yeşil’ enerji kümeleri inşa etmeyi düşünüyor” dedi.
Rüzgâr türbini kanatlarının üretiminde ilk olarak, fiberglas kumaşlar bir kesim masasında parçalar halinde kesilir, daha sonra rulo haline getirilir. Kanat ana kirişleri başlıkları paralel olarak üretilir. Bir kanat ana kirişi başlığı, kanat yarısının tüm uzunluğu boyunca uzanan ve birkaç kat karbon fiber kumaştan oluşan lamine bir şerittir.
Daha sonra kanat yarımları oluşturulur: fiberglas kumaş, kanat ana kiriş başlıkları ve kanadı makine yerine sabitlemek için kullanılan bağlantı elemanları kalıba yerleştirilir, ardından ağlar, borular ve diğer parçalar yerleştirilir. Kalıp filmle kaplanır, vakumlanır ve reçine ile doldurulur; daha sonra yarımlar sertleşmeye bırakılır. Bitmiş kanat yarımlarının ana kiriş başlıklarına kirişler ve yıldırımdan korunma sistemleri takılır, daha sonra bunlar birbiriyle birleştirilir ve yapıştırılır. Dikiş kalitesi bir hata dedektörü ve bir termografik kamerayla kontrol edilir. Kanat monte edildikten sonra, kanat montajı burçları frezelenir, tutkal dikişleri lamine edilir ve geometrik parametreler kontrol edilir. Kanatlar daha sonra macunlanır, boyanır, tartılır, dengelenir ve bitmiş ürün deposuna gönderilir.
Kanat tasarımı, 2016 yılında rüzgâr enerjisi bölümü tarafından yaptırıldı. 51 metre uzunluğunda ve 8,5 ton ağırlığındaki kanat, %90 cam kompozit ve %10 karbon kompozitten oluşuyor. Bu kanatlar Rosatom Yenilenebilir Enerji tarafından üretilen 2,5 MW’lık türbinlere monte ediliyor. Kanatlarda kullanılan fiberglas ve karbon fiber kumaşlar Rosatom’un kompozit bölümünün bir tesisinde üretiliyor. Tesis yılda 450 kanat üretme kapasitesine sahip. Kanatlar bir sertifikasyon merkezinde uluslararası standartlara göre test edildi.
