Uluslararası Nükleer Enerji ve Sanayi Emektarları Birliği (Birlik) bu yıl 15. yıl dönümünü kutluyor. Birliğin Başkanı Pavel Ipatov’dan, Birliğin çalışmaları hakkında bilgi vermesini ve nükleer endüstrinin gelişimine ilişkin görüşlerini paylaşmasını istedik.
Ural Politeknik Enstitüsü Enerji Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldum. Kariyerime Güney Ukrayna Nükleer Güç Santrali’nde vardiya amiri olarak başladım. 1989-2005 yılları arasında Balakovo Nükleer Güç Santrali’nde baş mühendislikten santral müdürlüğüne kadar yükseldim. Daha sonra bir süre kamu hizmetinde çalıştıktan sonra sonunda sektöre geri döndüm.
Pek çok şey olumlu yönde değişti. Her şeyden önce, güvenliğe yönelik tutumlar. Çernobil Nükleer Güç Santrali’ndeki kaza, güvenliği tüm nükleer endüstri kuruluşları için en önemli öncelik haline getirdi. Malzemelerin kalitesi, özellikleri ve güvenilirliğine ilişkin gereklilikler önemli ölçüde arttı. Genel olarak, nükleer güç santrali operasyonunun her yönü artık öncelikle güvenlik perspektifinden değerlendiriliyor.
Rus nükleer endüstrisinin büyüyüp gelişmesine tanık oldum. Rosatom, kendisine verilen tüm görevleri etkin bir şekilde yerine getiriyor ve sorumluluk alanları genişlemeye devam ediyor. Rosatom bugün yalnızca geleneksel nükleer enerjiyle ilgilenmiyor; şirket, süper bilgisayarlardan nükleer tıp ve çevre projelerine kadar çok çeşitli yeni iş alanlarında faaliyet gösteriyor. Bu çalışmalar önemli. Yine de, nükleer teknolojilerin Rosatom’un temel faaliyet alanı olmaya devam etmesi gerektiğine inanıyorum.
Gurur duymak için birçok neden var, ancak özellikle iki şeyi vurgulamak istiyorum.
Öncelikle, Rosatom küresel bir şirket, nükleer inşaat projeleri alanında dünya lideri ve uranyum zenginleştirmede bir numara. Bu, Rus endüstrisine haklı bir gurur veriyor.
İkincisi ve bana göre aynı derecede önemli olan, Rosatom’un insan sermayesinin gelişimine yaptığı muazzam katkısı. Nükleer endüstri, en ileri teknoloji sektörlerinden biri ve yüksek nitelikli personel gerektiriyor. Bugün, Rosatom’da yüz binlerce kişi çalışıyor ve şirket, çalışanların mesleki beceri ve niteliklerinin sürekli geliştirilmesini sağlayan benzersiz bir eğitim sistemi oluşturdu.
İnsanlarla bu kadar titiz ve odaklanmış bir çalışma yürüttüğüm için gurur duyuyorum, çünkü her şirket bununla övünemez.
On yıldan fazla bir süredir bu görevi yürütüyorum ve dürüstçe söyleyebilirim: Birlik, türünün tek örneği; benzeri bir kuruluş bilmiyorum. 14 ülkeden nükleer endüstrinin emektarlarını bir araya getiren, bağımsız, uluslararası, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş. Bunlar bilim insanları, mühendisler ve yöneticilerden oluşuyor. Birçoğu onlarca yıl boyunca liderlik pozisyonlarında bulunmuş ve gelecek nesil nükleer profesyonellere aktarılması gereken eşsiz deneyimler biriktirmiş kişiler.
Özel bilgi üniversitelerde edinilir. Ancak sektörün gelişimini, bu etkinliklere bizzat katılan kişilerden doğrudan öğrenmek paha biçilemez. Gençlerin gerçekten ilgili olduğunu görüyorum, bu yüzden öğrencilerle düzenli toplantılar yapıyoruz. Sadece kendi deneyimlerimizi aktarmakla kalmıyor, aynı zamanda nükleer enerji hakkındaki bilgileri de aktarıyoruz. İşte son örnekler: Kısa bir süre önce, Rosatom Halk Konseyi üyesi ve Birliğimizin uzmanı Oleg Muratov, Tacik Teknik Üniversitesi öğretim üyeleri ve öğrencilerine radyoekoloji, doğal ve yapay radyoaktivite konsunda bir konferans verdi. Burnazyan Federal Tıbbi Biyofizik Merkezi Onkoloji ve Radyasyon Tıbbı Bölümü’nde cerrahi onkolog ve doçent doktor olan Dmitry Astakhov, Tacik Ulusal Üniversitesi tıp öğrencilerine nükleer teknolojiler kullanarak kanser tedavisi hakkında bilgi verdi.
Birliğin çalışmalarının ikinci önemli boyutu, toplumsal açıdan önemli konuların tartışılmasını sağlamak. Bunlar ülkeden ülkeye değişmekte olup, Rus nükleer teknolojilerinin tanıtımı, radyofobiyle mücadele, gençleri sektöre çekme ve daha birçok konuyu içeriyor.
Her yıl dört ila beş konferans ve yuvarlak masa toplantısı düzenliyoruz. Örneğin, bu yıl nisan ayında Duşanbe’de (Tacikistan) Orta Asya ülkelerinde nükleer teknolojilerin uygulama olasılıklarını ve radyasyon güvenliği konularını ele alan bir konferans düzenledik. Mayıs ayında, Minsk’te (Belarus) düzenlenen bir yuvarlak masa toplantısında, nükleer enerjinin çeşitli bölgelerin enerji karışımındaki rolü değerlendirildi. Haziran ayında, Bişkek’te (Kırgızistan) düzenlenen “Orta Asya Bölgesi’nde Nükleer Enerji ve Teknoloji Gelişimini Desteklemek İçin Güç ve Bilginin Birleştirilmesi” başlıklı uluslararası bilimsel konferansta Birliğin 15. yıl dönümünü ve nükleer endüstrinin 80. yıl dönümünü kutladık.
Eylül ayında, Almatı’da (Kazakistan) kritik endüstri bilgisinin dijitalleştirilmesi, biriktirilmesi, korunması ve aktarılması konusunda bir konferans düzenlendi. Aynı ay, Birlik üyeleri IAEA Genel Konferansı’na gözlemci olarak katıldı. Genel Konferans kapsamında yuvarlak masa toplantıları düzenledik, diğer delegelerin etkinliklerine katıldık ve IAEA’ya üye ülkelerden araştırmacılarla temaslar kurduk.
Ekim ayında, nükleer altyapı geliştirme, personel eğitimi ve toplum katılımıyla ilgili konuları ele almak üzere Taşkent’te (Özbekistan) bir yuvarlak masa toplantısı düzenlemeyi planlıyoruz. Özellikle radyoaktif atık yönetimi, çevresel hasarların onarımı ve nükleer güç santrallerin yenilenmesi konularını ele alacağız. Kasım ayında ise raporlama ve seçim konferansımızı düzenlemeyi planlıyoruz.
Birincisi, sektöre, sektörün geleneklerine ve değerlerine bağlılık. İkincisi, uzmanlık gerektiren disiplinler hakkında derin bilgi (ki bunların öğrenilmesi hiç de kolay değil). Üçüncüsü, bir nükleer enerji uzmanı, geniş mesleki ve kişisel ilgi alanlarına sahip, çok yönlü bir birey olmalı.
Hayatınızı nükleer endüstriye adamaya karar verdiniz ve bunun doğru bir seçim olduğuna yürekten inanıyorum! Şimdi göreviniz, endüstriye ve ülkeye maksimum fayda sağlamak. Bu zorlu, ama bir o kadar da büyüleyici yolculukta size başarılar dilerim!
