Dört güç ünitesinin her birinde çalışmaların tüm hızıyla devam ettiği Akkuyu NGS sahasında, gerekli bina ve yapılar ile bir radyasyon izleme istasyonu inşa edildi. Kasım ayı başında, eğitim merkezinin yeni binasında santral personeli için tam ölçekli bir simülatörün açılışı yapıldı.
Akkuyu Nükleer A.Ş Genel Müdür Birinci Yardımcısı ve NGS Yapı İşleri Direktörü Sergey Butskikh, açılışla ilgili olarak şunları belirtti: “Tam ölçekli bir simülasyon merkezinin devreye alınması sayesinde operatörlerimiz, gerçek nükleer santralde olduğu gibi santralin işletilmesine ilişkin tüm olası senaryoları mümkün olduğunca yakın koşullarda tecrübe edebilme fırsatı bulacaklar.”
Tam Ölçekli Simülatör, Akkuyu NGS reaktör güç kaynağı ve kontrol sistemlerinin dijital ikizi olan bir yazılım ve donanım kompleksi içeriyor. Simülatör, reaktörün tüm çalışma modlarının gerçek zamanlı simülasyonunu sağlayan karmaşık bir matematiksel model kullanıyor.
Tüm ekipmanları ve kontrol panelleri güç ünitesinin yönetim panosundaki ekipmanlarıyla aynı olan simülatörün monitörlerinde görüntülenen bilgiler, operatöre gerçek bir NGS güç ünitesindekine benzer bir biçimde ve değerlerde yansıyor. Simülatörde eğitim gören çalışanların Akkuyu NGS’de çalışmaya başlamadan önce sertifika sınavını geçme ve Türkiye Cumhuriyeti Nükleer Düzenleme Kurumu’ndan (NDK) lisans alma gibi diğer aşamaları da tamamlamaları gerekecek.
Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Altyapı Geliştirme Dairesi Başkanı Salih Sarı konuyla ilgili olarak şunları söyledi: “Simülatör yıllar boyunca Akkuyu santralinde hizmet edecek. On binlerce Türk mühendis ve operatör burada eğitim alacak.”
Sahada büyük inşaat ve montaj çalışmaları devam ediyor. Ekim ayı sonunda, 3’üncü Ünite’nin reaktör binasında iç koruma kabının dördüncü katmanının montajı tamamlandı.
İç koruma kabı, nükleer güç santralinin pasif güvenlik sisteminin en önemli unsurlarından biri olma özelliği taşıyor. İç koruma kabı modülleri, reaktör bölmesinin sızdırmazlığını sağlıyor ve boru hatları ile NGS’nin işletme aşamasında reaktör bakım işlemlerinde kullanılan kutup vincini destekliyor.
Sergey Butskikh konuyla ilgili olarak, “Sonraki aşamada, üçüncü ve dördüncü katmanların kaynaklanması, nakliye ve personel hava kilidi unsurları da dahil olmak üzere gömülü parçaların güçlendirilmesi ve montaj işlemlerini gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Ardından reaktör binasının kubbesi de dahil olmak üzere üç iç koruma kabı modülünden oluşan reaktör bölmesinin kubbe kısmının tasarım konumuna yerleştirilmesine geçeceğiz” dedi. Butskikh, Akkuyu NGS’nin dört güç ünitesinin inşaatının, planlanan takvime göre etkin bir şekilde ilerlediğini de sözlerine ekledi.
Ekimde 1’inci güç ünitesinde 390 ton kaldırma kapasiteli ilk köprü vinci işletime alındı. Reaktör binasındaki en önemli makinelerden biri olan kutup vinci, nükleer santral ekipmanlarının en yüksek güvenlik sınıfına ait olma özelliği taşıyor. İşletime almaya hazırlık sırasında ana taşıma mekanizmasının statik testleri 487,5 tonluk simüle edilmiş yükle gerçekleştirildi.
Vinç, reaktör yakıt ikmali ve bakımın bir parçası olarak kaldırma ve taşıma işlemlerini gerçekleştirdiği, nükleer yakıtı yakıt taşıma makinesine teslim ettiği ve çeşitli ekipmanları taşıdığı için reaktör ünitesinin hem inşası hem de işletimi sırasında kullanılıyor. Vincin tasarımı, taşıma işlemlerini reaktör binasının merkezindeki herhangi bir noktada yapabilme imkânı sunuyor.
Ekim ayında ayrıca otomatik radyasyon izleme sistemi (ARMS) için 40 metre yüksekliğinde bir direk santral sahasının yakınına dikildi. Direk, meteorolojik aletleri, antenleri ve şebeke hatlarını taşıyacak şekilde tasarlandı. ARMS, nükleer santralin her çalışma modunda tampon ve gözlem bölgelerindeki radyasyon seviyesini ve hava koşullarını sürekli olarak izleyecek.
Rosatom, Akkuyu sahası çevresindeki sosyal girişimlerini de sürdürdü. AKKUYU NÜKLEER’in desteğiyle, Gülnar ilçesi, yaşlılar için bir gündüz bakım tesisi, kadın kulübü, gençlik merkezi, macera panda parkı ve ilk ve ortaokullar için müzik sınıfı da dahil olmak üzere birçok sosyal tesisin açılış törenine ev sahipliği yaptı.
Ekim ayında, Mersin’in Silifke ilçesinde Rosatom’un desteğiyle Ruhun Yelkenleri projesi kapsamında yelken yarışları ve ustalık sınıfları da düzenlendi. Aralarında özel ihtiyaçları olanların da bulunduğu 11 ülkeden yaklaşık 30 kişi yelkenle açıldı ve ardından çeşitli ustalık sınıflarına katıldılar. AKKUYU NÜKLEER A.Ş Üretim ve İnşaat Organizasyon Direktörü Denis Sezemin projeyle ilgili olarak, “Bu, insanlara destek ve kendilerini aşma fırsatı veren eşsiz bir proje. Ayrıca sadece sosyal adaptasyon değil, aynı zamanda yeni yetenekler geliştirme fırsatı da sunmaktadır. Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom, insanların yaşam kalitesini artırmaya yönelik projeleri aktif olarak desteklemektedir” dedi.
