Peterburg xalqaro iqtisodiy forumida Rosatom xorijiy hamkorlar bilan bir nechta shartnomalar imzoladi va Shimoliy dengiz yo‘li orqali yuk tashishni rivojlantirishni muhokama qildi. Atom energiyasidan foydalanish bo‘yicha kelishuv Rossiya hukumati darajasida ham imzolandi. Bu kelishuvlar davlat korporatsiyasining xalqaro bozordagi mavqei mustahkamlanayotganini ko‘rsatmoqda.

Qozog‘iston bilan

Rosatom Qozog‘istonda rus dizaynidagi atom elektr stansiyasini qurish bo‘yicha hujjatlarni imzoladi. Bu haqda batafsil ma’lumotni ushbu sonning yangiliklar qismidan topishingiz mumkin.

Burkina-Faso bilan

Rossiya va Afrika mamlakati Burkina-Faso hukumatlari atom energiyasidan tinchlik maqsadlarida foydalanish sohasidagi hamkorlik to‘g‘risida kelishuv imzoladilar. Hujjatga Rossiya nomidan Rosatom bosh direktori Aleksey Lixachyov, Burkina-Faso tomonidan esa energetika, konchilik va karerlar vaziri Yakub Zabre Guba imzo chekdi. Ushbu kelishuv 2024-yil martida «Atomekspo» forumida ikki mamlakat o‘rtasida imzolangan yo‘l xaritasining mantiqiy davomi hisoblanadi.

Bitim ikki mamlakat o‘rtasida yadro energetikasi va texnologiyalari sohasida har tomonlama hamkorlik uchun huquqiy asos yaratadi. Hamkorlikning asosiy yo‘nalishlari qatoriga xalqaro standartlarga muvofiq Burkina-Faso yadroviy infratuzilmasini barpo etish va takomillashtirishga ko‘maklashish, yadroviy va radiatsiyaviy xavfsizlik masalalarini tartibga solish, sanoat, tibbiyot va qishloq xo‘jaligida radioizotoplarni ishlab chiqarish hamda qo‘llash kiradi. Bitim radiatsiya texnologiyalari va yadro tibbiyoti sohasida qo‘shma loyihalarni amalga oshirishni, shuningdek, Burkina-Faso atom sanoati uchun mutaxassislarni tayyorlash va malakasini oshirishni nazarda tutadi.

O‘zbekiston bilan

«Rosatom» va O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Atom energetikasini rivojlantirish agentligi O‘zbekistonda yuqori quvvatli atom elektr stansiyasi qurilishi loyihasini amalga oshirish imkoniyatlarini o‘rganish to‘g‘risida kelishuv imzoladi. Ushbu kelishuv Rossiya Prezidenti Vladimir Putinning o‘tgan yilning may oyida O‘zbekistonga qilgan davlat tashrifi paytida erishilgan kelishuvlarning mantiqiy davomi bo‘ldi.

Hujjat VVER-1000 reaktorli ikkita energoblokni qurish imkoniyatining asosiy shartlarini nazarda tutadi, shuningdek AESni to‘rtta energoblokkacha kengaytirish imkoniyatini ham o‘z ichiga oladi. Loyiha Rossiya texnologiyalariga asoslangan bo‘lib, ular o‘z samaradorligi va xavfsizligini allaqachon Rossiyada hamda chet ellarda isbotlagan: Xitoyda («Tyanvan» AES) va Hindistonda («Kudankulam» AES). Umumiy hisobda, VVER-1000 reaktorlari 420 dan ortiq reaktor-yil ishlagan.

Indoneziya uchun

PMEF doirasida o‘tkazilgan «Rossiya-Indoneziya» biznes-muloqotida Rosatom bosh direktorining mashinasozlik va sanoat yechimlari bo‘yicha o‘rinbosari Andrey Nikipelov nutq so‘zladi. U Indoneziyaning iqtisodiy qudratini oshirish bo‘yicha keng ko‘lamli rejalarini energetikani bir vaqtning o‘zida rivojlantirmasdan amalga oshirib bo‘lmasligini ta’kidladi. Yangi ishlab chiqarish quvvatlari atrof-muhitga do‘stona bo‘lishi kerak – bu mamlakatning 2060-yilgacha uglerod neytralligiga erishish majburiyatlarida ko‘zda tutilgan. «Atom energetikasi – barqaror quvvat va ekologiya o‘rtasida tanlov qilishni talab etmaydigan yechimdir. Rosatom qurilish va foydalanishda noyob tajriba to‘plagan katta va kichik atom generatsiyasi mamlakat aholisini ham, sanoatini ham ishonchli «yashil» energiya bilan ta’minlay oladi,» – deya ta’kidladi Andrey Nikipelov.

Dunyodagi eng yirik orol davlati bo‘lgan Indoneziya uchun suzuvchi energiya bloklari atom texnologiyalarini joriy etishda qulay boshlang‘ich nuqta bo‘lishi mumkin. Biroq, Andrey Nikipelov ta’kidlaganidek, kichik atom elektr stansiyalari – bu faqat boshlanishi, xolos. «Rosatom» Indoneziya rahbariyatiga kichik va katta quvvatli atom energetikasini rivojlantirish konsepsiyasini ishlab chiqib taqdim etdi hamda mamlakatning atom sanoatini keng ko‘lamda rivojlantirish rejalarini amalga oshirishda har tomonlama qo‘llab-quvvatlashga tayyorligini bildirdi.

Arktika tashishlari uchun

«Shimoliy dengiz yo‘li – kashfiyotlar iqtisodiyoti» va «Xalqaro savdoning yangi yo‘nalishlari» sessiyalarida Transarktika transport yo‘lagini rivojlantirish masalalari muhokama etildi. Bu yo‘lakka nafaqat Shimoliy dengiz yo‘li (SHDY), balki quruqlik infratuzilmasi: temir yo‘llar va ichki suv yo‘llari ham kiradi. Kaliningrad va Sankt-Peterburgdan Vladivostokkacha bo‘lgan yo‘nalishlar Rossiyaning shimoli-g‘arbiy va sharqiy portlari o‘rtasidagi dengiz logistikasining asosini tashkil etadi. Rosatomning Arktikani rivojlantirish masalalari bo‘yicha maxsus vakili va Arktikani rivojlantirish bo‘yicha davlat komissiyasi rais o‘rinbosari Vladimir Panovning ta’kidlashicha, Transarktik transport yo‘lagi mamlakatning transport suverenitetini va xorijiy hamkorlar uchun ishonchli logistikani ta’minlaydi. U xorijlik hamkorlarning Arktikaga qiziqishi ortib borayotganini qayd etdi: bu yil SHDY bo‘ylab suzish uchun berilgan ruxsatnomalar soni o‘tgan yilga nisbatan 10 foizga oshib, 280 taga yetgani buning isbotidir.

«Rosatom Logistika» kompaniyasi bosh direktori Pyotr Ivanov turli yo‘nalishlarni, xususan, Transarktika transport yo‘lagini rivojlantirishning muhimligini ta’kidladi. Ayniqsa, logistika hamkorlari va do‘st mamlakatlar bilan hamkorlikda bu yo‘nalishlarni rivojlantirish zarurligini aytdi. Bu Rossiya kompaniyalariga xalqaro transport bozorida o‘z mavqeini mustahkamlash imkonini beradi. Pyotr Ivanov: «Biz faqat mamlakat ichki manfaatlariga xizmat qilish bilan cheklanib qolmasligimiz kerak. Biz global miqyosda faoliyat yuritishimiz lozim», deb ishonch bildirdi.