Սեպտեմբերի կեսերին Բոլիվիայի Լա Պասում «Ուրանիում Ուան Գրուպ» ընկերությունը (Ռոսատոմի մաս) պայմանագիր է կնքել Բոլիվիայի պետական ​​YLB ընկերության հետ (Yacimientos de Litio Bolivianos – «Լիթիումի բոլիվիական հանքավայրեր»): Պայմանագրի շրջանակներում Ռոսատոմը Պոտոսի դեպարտամենտի Ույունիի աղի ճահիճում կկառուցի լիթիումի կարբոնատի արտադրության արդյունաբերական համալիր։ Համաձայնագիրը շարունակում է երկու երկրների միջև փոխշահավետ համագործակցության զարգացումը։

Տեխնոլոգիայի առավելությունները

Նախագիծը նախատեսում է 2025 թվականի երկրորդ կեսին արդյունաբերական մոդուլի գործարկում, որի հզորությունը կավելանա և աստիճանաբար կհասնի տարեկան 14 հազար տոննա լիթիումի կարբոնատի նախագծային հզորությանը։ Արտադրությունը կստեղծվի ծովի մակարդակից 3650 մ բարձրության վրա։

Հանքավայրը մշակելիս կօգտագործվի ռուս մասնագետների կողմից մշակված լիթիումի ուղղակի սորբցիոն արդյունահանման տեխնոլոգիան, որը ցույց է տվել բարձր արդյունավետություն և անվտանգություն բոլիվիական սալարների աղաջրերում։ Տեխնոլոգիայի կարևոր առավելություններն են՝ ագրեսիվ ռեագենտների կիրառման վերացումը։ Դրանց փոխարեն օգտագործվում է քաղցրահամ ջուրը, այն էլ՝ փակ շրջանառության մեջ։ Սա նշանակում է, որ օգտագործված ջուրը չի թափվում շրջակա միջավայր, այլ կրկին ներգրավվում է տեխնոլոգիական գործընթացում: Վերամշակումից հետո օգտագործված աղաջուրն իր քիմիական բաղադրությամբ գործնականում չի տարբերվում սկզբնական բնականից (իհարկե, բացառությամբ արդյունահանվող լիթիումի) և, հետևաբար, չի ազդում էկոհամակարգի վրա։ Սա կարևոր է շրջակա միջավայրի պահպանման համար։ Ռուսական տեխնոլոգիայի և ավանդական հալուրգիական տեխնոլոգիայի միջև մեկ այլ հիմնարար տարբերություն այն է, որ առաջինը կախված չէ կլիմայական պայմաններից, քանի որ այն չի օգտագործում արևային գոլորշիացում, ինչպես երկրորդում: Վերջապես, տեխնոլոգիական գործընթացը լիովին ավտոմատացված է:

Բոլիվիական համատեքստում

Բոլիվիան ուղղված է ազգային լիթիումի արդյունաբերության բազմակի աճին և տնտեսության ինդուստրիալացման խորացմանը: Այս ճանապարհին Բոլիվիայի գործընկերները հենվում են ինժեներական լուծումների, կուտակված փորձի, Ռոսատոմի կազմակերպությունների և ռուսական այլ առաջատար արդյունաբերական ընկերությունների արտադրական կարողությունների և տեխնոլոգիական գիտելիքների վրա:

Փորձագիտական ​​հանրության հետ համագործակցությունն ակտիվորեն զարգանում է «Ուրանիում Ուան Գրուպ»-ի և Տոմաս Ֆրիասի ինքնավար համալսարանի (UATF) միջև 2023 թվականին կնքված համաձայնագրի շրջանակներում։ Տեխնիկական խումբը աշխատանքներ է տանում հիմնարար գիտական ​​հետազոտությունների ոլորտում, ինչպես նաև մշակում և կատարելագործում է հիդրոհանքային հումքից լիթիումի ընտրովի արդյունահանման տեխնոլոգիաները։ Այս աշխատանքին մասնակցում են համալսարանի տարբեր մասնագիտությունների դասախոսներ, գիտաշխատողներ և ուսանողներ։

«Ուրանիում Ուան Գրուպ»-ը YLB-ի հետ համատեղ իրականացնում է մարդասիրական և բարեգործական ծրագրեր Բոլիվիայում, միջոցառումներ է անցկացնում տեղական համայնքների, արհմիությունների, հասարակական կազմակերպությունների, կրթական հաստատությունների և տեղական համայնքների համար, որտեղ խոսում են լիթիումի նախագծերի կարևորության մասին՝ տարածա՛րջանի բնակիչների բարեկեցության բարելավման համար:

Լիթիումի նախագծերի պատրաստումն ու մեկնարկը կապահովի Բոլիվիայի տարբեր մակարդակների բյուջեների հարկերի մուտքը, կբարելավի տրանսպորտային և էներգետիկ ենթակառուցվածքը, կնպաստի տեղական մասնագետների մասնագիտական ​​վերապատրաստմանը և խթան կհաղորդի հարակից բիզնեսների զարգացմանը (ներառյալ զբոսաշրջությունը) և Բոլիվիայի Ալտիպլանոյի մշակույթը։ Այս ամենը լավ երաշխիք է երկու երկրների միջև երկարաժամկետ հաջող համագործակցության ամրապնդման և ընդլայնման համար, վստահ են «Ուրանիում Ուան Գրուպ»-ում։

 Ճուղային համատեքստում

Ռոսատոմն այսօր կառուցում է ամբողջական տեխնոլոգիական շղթա՝ լիթիումի հանքավայրից մինչև լիթիումի վրա հիմնված բարձր տեխնոլոգիական արտադրանք: Պետ​​կորպորացիան մասնակցում է Ռուսաստանում և արտերկրում լիթիումի արդյունահանման կազմակերպման նախագծերին։ Ռուսաստանում սա գործընկերային ծրագիր է «Նորիսկի նիկել» ԼՄԿ-ի հետ՝ զարգացնելու Մուրմանսկի մարզում Կոլմոզերսկի լիթիումի հանքավայրի հումքային բազան, որը համաշխարհային չափանիշներով մեծ է համարվում: Այնտեղ ավարտվել են երկրաբանահետախուզական աշխատանքները, մշակվում են նախագծի տեխնիկատնտեսական պարամետրերը, այդ թվում՝ արդյունաբերական ենթակառուցվածքի օբյեկտների նախագծումը։

Արտերկրում, բացի Բոլիվիայում լիթիումի ծրագրից, Ռոսատոմը դիտարկում է Մալիում գործընկերության հնարավորությունները: Այս տարի «Ռուսական էներգետիկ շաբաթ» համաժողովում Մալիի էկոնոմիկայի և ֆինանսների նախարար Ալուսենի Սանուն հայտարարեց, որ մտադիր է ռազմավարական գործընկերություն հաստատել Ռուսաստանի հետ՝ լիթիումի արդյունահանման և վերամշակման նպատակով և առաջիկա 6-7 տարում հասնել մի մակարդակի, որը բավարար է լիթիում-իոնային մարտկոցներ ստեղծելու համար:

Բացի այդ, որպես ամբողջական ինտեգրացիոն շղթայի ընդունված հայեցակարգի իրականացման մաս, Ռոսատոմը Ռուսաստանում կառուցում է լիթիում-իոնային մարտկոցների արտադրության երկու ձեռնարկություն։ Ռոսատոմի կառուցվածքում մի քանի ընկերություններ զարգացնում են լիթիում-իոնային մարտկոցների էներգետիկ և տրանսպորտային կիրառությունների ուղղությունը: Ռոսատոմը նաև համաշխարհային առաջատարներից է բարձր մաքրության մետաղական լիթիումի արտադրության ոլորտում։

Այսպիսով, լիթիումի ոլորտն ավելի ու ավելի շատ տեղ է զբաղեցնում Ռոսատոմի բիզնեսի կառուցվածքում, և այդ ընդլայնման տրամաբանության մեջ է փոխշահավետ համագործակցությունը ռուս և արտասահմանյան գործընկերների հետ։ Այս համատեքստում բոլիվացիների հետ կնքված պայմանագիրը ռուս-բոլիվյան լիթիումի ծրագրի կարևոր փուլն է, որն ուղղված է երկրում լիթիումի արտադրության ձեռնարկությունների համատեղ ստեղծմանը և շահերի փոխադարձ հարգանքի վրա հիմնված երկարաժամկետ գործընկերության ձևավորմանը։