Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’dan yapılan açıklamada “Akkuyu’nun 3’ncü ünitesi için inşaat ruhsatı verildi. Yeni enerji kaynağı ile enerji karışımımız daha da çeşitlenecek. Akkuyu Nükleer Santrali tüm Türkiye’yi aydınlatacak” denildi.
Rosatom’un Kurumsal Gelişim ve Uluslararası Ticaretten sorumlu Birinci Genel Müdür Yardımcısı Kirill Komarov, Ünite 3 için ilk betonun önümüzdeki baharda dökülebileceğini söyledi. Komarov, Rosatom’un 2021 sonbaharına kadar Akkuyu’nun 4’ncü ünitesi için bir inşaat ruhsatı beklediğini de sözlerine ekledi. Komarov, “Tüm belgeler Mayıs 2020’de teslim edildi. Bu, almamız gereken son ruhsat. En geç 2021 sonbaharında verileceğini düşünüyorum” diye konuştu.
Akkuyu Nükleer Santrali’nin 4 bin 800 MW kurulu güce sahip dört ünitesinin tamamı işletmeye alındıktan sonra, santral her yıl yaklaşık 35 milyar kilovat-saat elektrik üretecek ve ülkenin toplam elektrik enerjisi talebinin yüzde 10’unu karşılayacak.
Yerinde inşaat operasyonları üç reaktör ünitesinde tüm hızıyla devam ediyor. Rus üreticiler nükleer ekipman üretmeyi ve bölgeye göndermeyi sürdürüyor. AEM Technologies’in Volgodonsk merkezli üretim tesisi (Rosatom’un bir parçası), Akkuyu’nun birinci ünitesi için bir reaktör kapağı üretti. Üretim süreci yaklaşık bir buçuk yıl sürdü. Türkiye Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) temsilcileri, temel üretim aşamalarını denetledi. Reaktör kapağı, basınçlı kabın sızdırmazlığını sağlamak ve reaktör iç kısımlarının yüzmesini önlemek için kullanılıyor. Reaktör basınç kabı ve kapağı depreme dayanıklılık açısından birinci sınıf ürünler olma özelliğini taşıyor. Aralık ayında aynı üretim tesisi, Akkuyu’nun ikinci ünitesi için ilk buhar jeneratörüne hortum montajını tamamladı. Buhar jeneratörleri, nükleer adaya ait ve birinci sınıf güvenlik elemanları arasında olan ısı eşanjörleri olma özelliğini taşıyor.
Kasım ayı ortasında, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Nükleer Güvenlik Konseyi Başkanı, Zafer Demircan başkanlığındaki bir heyet, AEM Technologies’in Volgodonsk üretim tesisini ziyaret etti. Heyet, Akkuyu Nükleer Santrali’nin temel ekipmanlarının üretimindeki ilerlemeler hakkında bilgilendirildi ve şantiyeye ekipman temini ve projenin durumu hakkında bir çalışma toplantısı düzenledi. Türkiye temsilcileri, nükleer santrallerin birincil soğutma sistemi için çekirdek ekipman üreten tesisi de gezdi.
AEM Technologies CEO’su Igor Kotov’un belirttiği gibi Atommash, üretim programını cari yılın kısıtlamalarına rağmen ürünlerin kalitesinden ödün vermeden karşılıyor. Kotov bu konuda, “Bu, hem sıkı çalışmamız hem de Türk meslektaşlarımızla etkin işbirliği sayesinde mümkün oldu” ifadelerini kullandı.
Zafer Demircan ise konukseverliğinden dolayı herkese teşekkür ederek fabrikanın uzmanlığından bahsetti. Demircan: “AEM Technologies, nükleer santrallerin birincil soğutma sistemi için ekipman üretiminde geniş deneyime sahiptir. Bugün her ekipman parçasının teknik belgelere ve şartnamelere tam uygun olarak üretildiğini şahsen kendi gözlerimizle gördük” diye konuştu.
Rusya ve Türkiye arasındaki işbirliği, nükleer enerji santralinin inşasının çok ötesine geçerek ulusal nükleer altyapının yanı sıra, sosyal ve eğitim projelerinin de geliştirilmesini içeriyor. Rosatom, Kasım ayında 11 dilde çevrimiçi olarak düzenlenen ve 2020 Dünya Bilim Günü’ne adanmış Küresel Atom Testi’ni düzenledi. Teste 70’den fazla ülkeden 12 bin’den fazla yarışmacı katıldı. Katılımcılar zorlukları konulara göre değişen 25 soruyu yanıtladı. Sonuçlardan bağımsız olarak, her yarışmacıya bir sertifika verildi ve uzmanların sorulara verilen cevapları ayrıntılı olarak analiz edip açıkladıkları bir videoya bağlantı sağlandı. İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Senem Şentürk Lüle,“Küresel Atom Testi , tek bir platformda nükleer enerji hakkında yeni bilimsel gerçekleri öğrenmek için dünyanın her yerinden insanları bir araya getirdi. Nükleer bir uzman olarak projenin bir parçası olabildiğim için mutluyum” diye konuştu.
Kasım ayı sonlarında Gülnar’da nükleer santral inşaatı projesine katılan iki şirket olan Titan-2 ve İçtaş, yerel yönetime destek vererek Gülnar’daki yatılı ortaokul için 17 bilgisayar satın aldı. Gülnar Milli Eğitim Müdürü Hüseyin Kadim bu konuya ilişkin şunları söyledi: “23 Kasım 2020’den beri çocuklar uzaktan eğitim alıyorlar. Yeni 17 bilgisayarla uzaktan eğitim sistemine erişim noktalarının sayısını artırdık. Bu bilgisayarlar Gülnar’ı kurtardı.”
Nükleer ana dallarda okuyan Türk öğrenciler iyi bir ilerleme kaydediyor ve uluslararası kuruluşlarda tanınırlık kazanıyor. Kasım ayının sonlarında, aralarında Rusya’da nükleer fizik okuyan 6’sı Türkiye’den 11 yüksek lisans öğrencisine Marie SkłodowskaCurie bursları verildi. Türkiye’den kazananlar Şeyda Merve Değirmenci, Ayşe Gök, Yağmur Küçük, Ahsen Özdemir ve Zeynep Nur Şahin (Isı Mühendisliği, Peter the Great Saint Petersburg Politeknik Üniversitesi) ve Nurberk Sungur (aynı üniversite, Nükleer Santrallerin Tasarım, İşletme ve Mühendislik) oldu. Rosatom’un İK Departmanından Valery Karezin konuya ilişkin olarak, “Rus üniversitelerinde nükleer fizik okuyan
Rus ve yabancı öğrencilere Marie Skłodowska-Curie burslarının verilmesini memnuniyetle karşılıyoruz. Bu, IAEA’nın nükleer endüstride eğitimi desteklemek ve cinsiyet dengesini iyileştirmek için tam zamanında yapılmış bir girişimidir” ifadelerini kullandı.
