Rosatom, Xudabao Nükleer Enerji Santrali’nde iki ünitenin yapımı için çalışmalara başlıyor. Genel sözleşmeye göre, ilk temel atma işlemi 3’üncü ünite için Ekim 2021’de, 4’üncü ünite için Ağustos 2022’de olacak.
AEM, Rus VVER-1200 tasarımına göre, Çin’in Liaoning bölgesinin kıyısındaki aynı adı taşıyan kasabada Xudabao NGS’nin 3. ve 4. ünitelerini inşa edecek.
Yapının hazırlıkları, Rusya ile Çin’in birkaç ortak güç ünitesi yapımı için protokol imzaladığı ve Xudabao NGS için çerçeve anlaşması yaptığı Haziran 2018’de başladı. 2019 Mart ayı başlarında, taraflar mühendislik tasarım kontratı imzaladılar. Bunu aynı yılın Haziran ayında imzalanan 3. ve 4. üniteler için yapılan genel kontratlar takip etti.
Kontrata göre, Rosatom her iki ünitenin nükleer adasının tasarımını yapacak ve kilit ekipman ve makinelerini temin edecek, ayrıca tasarım denetimi, montajı ve devreye alma hizmetlerini üstlenecek. ‘‘CNNP Liaoning Nuclear Power Co., Ltd.’’ (CNLNPC) ise, AtomProekt tarafından geliştirilen tasarıma göre her iki ünitenin nükleer adalarının montajını gerçekleştirecek.
AES-2006 tasarımı daha önce Rusya’da denendi, test edildi ve Leningrad NGS’nin 5. ve 6. ünitelerinde (Güç Reaktörü Bilgi Sistemi’ne göre Leningrad II 1. ve 2. üniteler) kullanılıyor. Bununla beraber toprak tipi, iklim, su tedarik sistemleri ve nükleer, yangın ve çevre güvenliği konularından kaynaklanan yerel özelliklere bağlı olarak yapılan zorunlu değişikliklerden dolayı Xudabao, Leningrad II’nin tam olarak kopyası sayılmıyor.
İlk betonun dökülmesi öncesindeki işlemler planlanandan önce yapıldı. Nükleer adaların temel çukurunun uygunluğu Kasım 2020’nin başlarında incelendi ve onaylandı. 3’üncü ünitenin nükleer adasına ait ana binaların altındaki beton yataklar yerleştirildi. Hali hazırda, işçiler yıldırım koruma topraklaması, su geçirmezlik ve taban döşemeleri için takviyelerin montaj işlemlerini gerçekleştiriyorlar. Reaktör binalarının altındaki takviye çubuklarının %50’den fazlasının montajı yapılmış durumda.
Ünite 4’ün sahasında zemin işleri işçilerin temel çukuru kazma aşamasında devam ediyor.
Aynı zamanda, makineler ve ekipmanlar sahaya gelmeye devam ediyor. Sızdırmaz bağlantı elemanlarının ilk grubu 2021 Şubat ayının başlarında demiryolu ile inşaat sahasına teslim edildi. Sızdırmaz bağlantı elemanları, boruların reaktör adasının duvarlarından ve döşemelerinden su veya hava geçirmeyecek şekilde montajlanması için kullanılıyor.
Yine Şubat ayında, AEM Technologies (AtomEnergoMash’ın bir parçası) bir VVER-1200 reaktörü ve buhar jeneratörleri üretmeye başladı. Kalite kontrolünden geçen Reaktör Basınç Kazanının gövde parçalarının mekanik işlemleri başladı. Reaktör basınç tankının her biri 92 tona denk gelen nozül gövdesinin işlenme süreci 15 gün sürüyor. Eş zamanlı olarak, çekirdek gövdeleri korozyon önleyici kaplama kaynağı için hazırlanıyor. Buhar jeneratörü gövde kabukları daha küçük (37 ton) olduklarından sadece 6 gün içerisinde işlenebiliyor. 16 gövdenin tamamının mekanik işlenmesi bittikten sonra, buhar jeneratörlerinin montajı başlayacak.
Xudabao henüz yapım aşamasına girmemiş olmasına rağmen TVEL, Xudabao’nun 3. ve 4. ünitelerine nükleer yakıt sağlamak için, China National Nuclear Corporation’ın (CNNC) yan kuruluşlarıyla Kasım 2019’da bir sözleşme imzaladı.
Xudabao, Rosatom’un Çin’deki ilk projesi değil. Şirket, ayrıca Tianwan Nükleer Enerji Santrali’nin 7. ve 8. ünitelerinin yapımında da yer alıyor. Rosatom tarafından daha önce inşa edilen diğer dört ünite şu anda faal durumda. 2006 ve 2007’de hizmete alınan ilk iki üniteyi sırasıyla 2017 ve 2018’de hizmete alınan üçüncü ve dördüncü üniteler takip etti.
Bununla birlikte, Atom Reaktörleri Araştırma Enstitüsü (RIAR, Rosatom’un bir parçası), malzeme araştırması yapmak için Çin merkezli Fangda Carbon New Material Co. ile bir sözleşme yaptı. RIAR, grafit numunelerinin reaktör testleri ve radyasyon sonrası analizlerini gerçekleştirecek. Test koşulları, grafitin yüksek sıcaklıkta gaz soğutmalı (HTGR) bir çakıl yataklı HTR-PM600 reaktörünün içinde karşılaşacağı koşulları taklit edecek. Test sonuçları, grafitin reaktör çekirdeğinin yapısal bir malzemesi olarak kullanılması için yapılacak olan bir fizibilite çalışmasında kullanılacak.
TVEL, ayrıca Çin hızlı nötron reaktörü CFR-600’ün ilk yüklemesi için ve takip eden yedi yıl boyunca yapılacak ikmaller için yakıt üretecek. Yakıt teslimatlarının 2023’te başlaması planlanıyor.
AtomStroyExport (ASE) ve AtomProekt, Rosatom’un yurtdışında en çok nükleer enerji santrali inşa eden, dünyanın en büyük nükleer yapı sözleşmelerine sahip ve küresel anlamda bir lider olan mühendislik departmanına bağlı olarak çalışıyor. Departman Avrupa’da, Ortadoğu’da, Kuzey Afrika’da ve Asya-Pasifik bölgesinde faaliyet gösteriyor.
ASE’nin ana faaliyetleri, termik ve enerji santrallerinin yapımında proje yönetimi, yapım ve tasarım denetimi ve bunlarla ilgili danışmanlık hizmetlerinden oluşuyor. AtomProekt ise, termik ve Nükleer Enerji Santrallerinin tasarımı ve mühendisliğine, teknoloji geliştirme, makine ve ekipman üretimi, bilimsel araştırma, nükleer enerjinin kullanımına ve nükleer ve radyasyon güvenliğine dair teknik belgelerin denetimi konularına yoğunlaşıyor.
Rosatom’ın yakıt şirketi TVEL, kendi çatısı altında nükleer yakıt üreticilerini, uranyum dönüştürme ve zenginleştirme şirketlerini, gaz santrifüj üreticilerini ve Ar-Ge kuruluşlarını birleştiriyor. Ayrıca, 15 ülkede 75 güç reaktörüne, 9 ülkede araştırma reaktörlerine ve Rus nükleer buzkıranlarına nükleer yakıt temin ediyor.
AtomEnergoMash (AEM), Rosatom’un nükleer, termal, petrol, gemi yapımı ve çelik üretim tesisleri için makine ve ekipmanların tasarım, üretim ve tedariğinde kapsamlı çözümler sunan, Rusya’nın en büyük enerji makineleri üreticilerinden biri konumundaki elektrik mühendisliği departmanı olarak çalışmalarını yürütüyor. Departmanın üretim tesisleri Rusya, Çekya , Macaristan ve diğer bazı ülkelerde yer alıyor.
