Türkiye’nin ilk nükleer santralinin inşa faaliyetlerinin devam ettiği şantiye alanında tüm inşaat ve montaj çalışmaları son sürat devam ediyor. Santral hızla büyümeyi sürdürüyor. Uzmanlar, santralin en yüksek güvenlik standartlarına uygun olacağından emin.
Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin (NGS) 2’nci Güç Ünitesi’nin reaktör binasına, nükleer güç santrallerinin güvenlik sisteminin ana unsurlarından biri olan iç koruma kabuğunun (İKK) dördüncü katmanı nisanda kuruldu. Reaktör binasının sızdırmazlığı için kullanılan çelik kaplama ve özel betondan oluşan iç koruma kabuğu, reaktör binasının korunmasını sağlarken, boru hattı geçişleri ve kutup vinci için destek görevi görüyor.
Yapım aşamasındaki Akkuyu NGS’nin Genel Müdür Birinci Yardımcısı ve Yapı İşleri Direktörü Sergey Butskikh şunları ifade etti: “Dördüncü katman silindirik yapıların sonuncusudur. Ardından bu yaz kurulması planlanan kubbe kısmı montaj işlemlerine başlanacak. Daha sonra üçüncü ve dördüncü katmanların kaynak işlemlerini yapmayı, taşıma ve personel kilidi unsurları da dahil olmak üzere gömülü parçaları güçlendirmeyi ve monte etmeyi planlıyoruz.”
Öte yandan, 1’inci Güç Ünitesi’ndeki katmanın kurulumu 3 ay sürdü. Türbin binasının çatısı, toplam ağırlığı 1100 ton olan dokuz adet genişletilmiş kirişten oluşuyor. Kirişler, şantiyede bu işlem için önceden hazırlanan iki kızak üzerinde paralel olarak birleştirilerek monte edildi. Montaj işlemi sırasında Liebherr ağır paletli vinç kullanıldı.
Sergey Butskikh, konuya ilişkin açıklamasında, “Türbin binasının çatı kirişlerinin montajı, dikkatli bir hazırlık gerektiren karmaşık ve zaman alıcı bir işlemdir. Her bir kiriş on milimetre hassasiyetle monte ediliyor. Akkuyu inşaat ve montaj ekibi, sıkı programa ve zorlu hava koşullarına rağmen bu görevi başarıyla tamamladı” dedi.
Akkuyu NGS sahasındaki inşaat ve montaj çalışmaları, dört güç ünitesi, kıyı hidroteknik yapıları, güç dağıtım sistemi, idari binalar, eğitim merkezi ve NGS fiziksel koruma tesisleri olmak üzere ana ve yardımcı tesislerin tümünde devam ediyor.
Rus şirketleri, inşası devam eden santral için gerekli tüm ekipmanları üretiyor. Nisan ayında, Rosatom’un enerji mühendisliği birimi AtomEnergoMash’in bir bölümü olan ZiO-Podolsk, Akkuyu NGS’nin 1’inci güç ünitesi için ikinci düşük basınçlı türbin yoğuşturucusu üretti ve sevk etti. Türbin yoğuşturuculardan ilki geçtiğimiz mart ayında sevk edilmişti. Söz konusu yoğuşturucular, ZİO Podolsk tarafından üretilen ekipman arasındaki en gelişmiş parçalar olma özelliği taşıyor. Türbin yoğuşturucuları, birbirine paralel bağlı yatay yüzeyli ısı eşanjörleridir. Ana yoğuşmayı önceden ısıtmak ve gerekli sıcaklıkta tutmak için türbin ana kondansatörünün iletim kanalına monte edilirler.
Mart ayında, Akkuyu NGS’nin yakıt bileşenleri, Rosatom’un yakıt bölümünün bir parçası olan Elemash’ta yapılan kabul muayenesini geçti. Uranyum dioksit ve gadolinyum oksit içeren ve yakıt düzeneklerinin üretimine yönelik emiciler ve yakıt elementleri kabul muayenesini geçen hususlar. Elemash’ın CEO Yardımcısı Ivan Pchelin, “Türk nükleer düzenleme kurumunun temsilcileri, Elemash’ın her departmanındaki iyi koordine edilmiş ve profesyonel çalışmalarını övdü” dedi.
Rusya, Türkiye’nin nükleer endüstri alanında ihtiyaç duyacağı personelin yetiştirilmesine yardım ediyor. Rosatom’un temel üniversitesi Ulusal Nükleer Araştırmalar Üniversitesi (MEPhI), nükleer fizik ve teknoloji alanında üç yıllık bir yüksek lisans programına öğrenci alımı yapacağını ve adayların 1 Nisan tarihine kadar gerekli başvuruları yapmaları gerektiğini duyurdu. Öğrenciler, ilk yıl Rusça teknik ağırlıklı eğitim görecek, sonraki iki yıl da uzmanlık derslerini alacak.
AKKUYU NÜKLEER A.Ş. Genel Müdürü Anastasia Zoteeva konuya ilişkin olarak şunları söyledi: “Nükleer enerji alanında yüksek nitelikli Türk uzmanlar yetiştirmek, Akkuyu NGS projesinin önceliklerinden biridir. 300’den fazla genç mühendis Türkiye’nin ilk nükleer santrali sahasında istihdam edildi ve Akkuyu’nun işletme aşamasında kendilerine katkıda bulunacak çok değerli deneyimler kazanıyorlar.”
Yine nisan ayında AKKUYU NÜKLEER A.Ş, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı vesilesiyle, 6-16 yaş arası çocuklar için geleneksel bir yaratıcılık yarışması düzenledi. Türkiye çapında düzenlenen yarışmaya Türkiye’nin dört bir yanından çocuklar katıldı. Bu yıl, yarışmada Energetic Century videosu ve Atomic Superhero çizimi dahil olmak üzere yeni kategoriler yer aldı. Kazananlar çeşitli hediyelerle ödüllendirildi.
Türkiye, 11 ili etkileyen depremlerin yaralarını sarmaya devam ediyor. Doğal afetlerin yapım aşamasındaki nükleer santralin faaliyetlerine yönelik potansiyel etkileri Türk kamuoyu nezdinde tartışılmaya devam ediyor. Uzmanlar, Akkuyu NGS’nin olabilecek en güvenli yerde bulunduğundan emin.
Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Sismoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Şakir Şahin, Akkuyu NGS sahasının depremsellik açısından riski az bir bölgede olduğunu belirtti. Şahin, konuya ilişkin, “Bu bölge, Devoniyen kayalık bölgesinde yer almaktadır. Yani zemini sağlam” dedi. Şahin, Akkuyu NGS’nin inşa edildiği bölgenin 100 kilometre yarıçapındaki alanda aktif fay hattı bulunmadığının ve santralin tsunamiden etkilenmemesi için deniz seviyesinden 10,5 metre yükseklikte inşa edildiğinin de altını çizdi.
Hacettepe Üniversitesi Nükleer Enerji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şule Ergün, Rusya tasarımı, 3+ Nesil VVER-1200 reaktörlü nükleer santrallerde güvenliğin her zaman ön planda tutulduğunu hatırlattı. Prof. Dr. Ergün, konuya ilişkin, “Bu nükleer santraller, aktif güvenlik sistemlerinin yanı sıra güçlü bir deprem ve tsunaminin olumsuz sonuçlarına karşı güç kaynağına, operatör müdahalesine veya otomatik koruma sistemlerine ihtiyaç duymayan pasif sistemlerle donatılmıştır. Akkuyu NGS’de gerçekleştirilen yapısal testler ve denetimler, güvenlik gerekliliklerine uygunluğu ve aşırı dış etkilere dayanma kabiliyetini göstermektedir” dedi.
TVEL, Rosatom’un yakıt birimi ve dünyanın en büyük nükleer yakıt tedarikçisidir. Rusya’daki nükleer güç santrallerinin tek yakıt tedarikçisi olan şirket, tüm güç, filo ve araştırma reaktörlerine yakıt temin eder. Dünyadaki 15 ülkede nükleer güç santrallerine ya da dünyadaki her altı güç reaktörüne yakıt tedarik eder.
AtomEnergoMash (AEM), Rosatom’un nükleer, termal, petrol, gemi yapımı ve çelik üretim tesisleri için makine ve ekipmanların tasarım, üretim ve tedarikinde kapsamlı çözümler sunan, Rusya’nın en büyük enerji makineleri üreticilerinden biri konumundaki elektrik mühendisliği birimi olarak çalışmalarını yürütüyor.
