Finlandiya, Avrupa Birliği üyesi bir ülke ve nükleer teknolojiyi uzun süredir kullanıyor. Ülkede Loviisa ve Olkiluoto olmak üzere iki nükleer santral işletiliyor. Loviisa Nükleer Santrali, 1977 ve 1980’de işletmeye alınan, her biri 507 MW kapasiteli iki üniteye sahip. Burada Sovyet tasarımı VVER-440 PWR’ler
yer alıyor. Olkiluoto, her biri 890 MW kapasiteli iki üniteye sahip. Bu santraller de neredeyse aynı yıllarda; 1978 ve 1980’de devreye alındı. Dört ünitenin tamamı 2019’da ülkede üretilen toplam elektrik gücünün % 34,7’si ni, yani yaklaşık 23 TWh’lik elektriği üretti.

Loviisa

Loviisa Nükleer Santrali, Rusya (eski SSCB) ve Finlandiya arasındaki ilk ve başarılı ortak nükleer projeydi. Finlandiyalı mühendisler ve nükleer endüstri yetkilileri nükleer endüstriyi o kadar dikkatli, özenle ve titiz bir şekilde inceliyorlardı ki o zamandan beri tüm dünya en katı ulusal güvenlik standartlarını biliyordu.

O dönemle ilgili konuşan kişilerin anlattıklarına göre, Fin partisi her sistemin yedeklenmesini ve her kaynak bağlantısını kontrol edilmesini istedi. Parti ayrıca, ek fizibilite testleri yapmakta ısrar etti ve hatta işçilerin yorulabileceğini ve hata yapabileceğini söyleyerek kaynak hızını düşürmeyi istedi. Hız azaldı ancak bir hata da meydana gelmedi. Tesisin 2017’deki yıl dönümünde konuşan eski NIAEP-ASE’nin Moskova şubesinde Başkan Yardımcısı ve Gelecek Vaat Eden Projeler Müdürü olan şimdi de Rosatom’un mühendislik bölümü Gelecek Vaat Eden Projeler Müdürü olarak görev yapan Mihail Rogov, “Loviisa Nükleer Santrali’nin o zamandan beri dünyanın en iyi projelerinden biri olduğunu söylemekten gurur duyuyorum. Loviisa’da ilk kez kullandığımız birçok teknik çözüm daha sonra diğer nükleer inşaat projelerinde benimsendi ve geliştirildi,” diyerek anılarını paylaştı. Loviisa reaktörlerinin 35 yıl çalışması planlanıyordu, ancak şimdi hizmet ömürlerinin 20 yıl daha uzatılarak 50 yıla çıkarılması tartışılıyor.

Finlandiya, nükleer endüstrisini desteklemeye ve geliştirmeye devam ediyor. Üçüncü reaktör şu anda Olkiluoto’da inşa ediliyor. Ayrıca, Finlandiya Hanhikivi-1 adlı yeni bir nükleer santral inşa etmeyi planlıyor.

Hanhikivi

Hanhikivi, III. Nesil + VVER-1200 reaktöre sahip tek üniteli 1.200 MW nükleer enerji santrali olacak. Aralık 2013’te Rosatom ve Fennovoima, Rosatom’un lisanslı ve tamamen işlevsel bir nükleer enerji santrali inşa etmesini ve müşteriye devretmesini sağlayan EPC sözleşmesi imzaladı.

Bir Rosatom yan kuruluşu ve Hanhikivi’nin genel bir tedarikçisi olan RAOS Project OY, 21 Aralık 2020’de Hanhikivi 1 için teknik çözümü açıklayan Temel Tasarım Aşaması 1 belgelerini özel bir Fin şirketi ve bir proje
sahibi olan Fennovoima’ya sundu. Şirket belgeleri inceleme ve değerlendirme için kabul etti. Belgeler, tesisin kavramsal ve işlevsel tasarımlarını, 3 boyutlu modelini, sistem ve binaların tasarımlarını içeriyor.

Temel Tasarım Aşaması 1, bir ön güvenlik analizi raporu (PSAR) için bir temel oluşturuyor. Finlandiya’nın Radyasyon ve Nükleer Güvenlik Kurumu (STUK) önce bunu değerlendirecek ve ardından Finlandiya hükümeti nükleer enerji santrali için bir inşaat lisansı verilip verilmeyeceğine karar verecek.

PSAR 15 bölüm içeriyor ve bazıları hali hazırda Nükleer Güvenlik Kurumu’na (STUK) sunuldu. Diğer bölümler ise, 2021 ilkbaharında hazır olacak. Alınan tüm belgeler, Nükleer Güvenlik Kurumu’na (STUK) teslim edilmeden önce Fennovoima tarafından inceleniyor.

RAOS Projesi Hanhikivi-1 Mühendislik Direktörü İvan Doschuk, “2021’in önümüzdeki birkaç ayı için ortak görevimiz, inşaat aşamasında düzeltme ve ayarlama ihtiyacını en aza indirmek veya çok daha iyisi, ortadan kaldırmak için projenin tüm teknik sorunlarını uygulamaya geçilmeden çözmektir” diye konuştu.

RAOS Projesi OY Hanhikivi-1 Şantiye Müdürü Rainer Goehring ise, “Bulunduğum tüm inşaat sahalarında ve ayrıca FH1 projesinde her zamanki gibi, tüm gecikmeler yıl sonunda telafi edilmelidir ve neredeyse tüm şirketlerin ve işçilerin özel bir çabasıyla telafi edildi. Tatillerin ardından proje programında kalmak için aynı hareketle çalışmalara devam edilecektir” ifadelerini kullandı.

Sosyal yaşam

Rosatom, faaliyet gösterdiği ülkelerde sadece nükleer santral inşa etmiyor. Rus nükleer şirketi, halkın nükleer teknoloji konusunda farkındalığını da artırıyor. Eylül 2019’da, Açık Kapılar Günü boyunca yerel halktan 3 bin 500’den fazla kişi, Hanhikivi şantiyesini ziyaret etti. 2020’de planlar koronavirüs pandemisi nedeniyle bozuldu ancak, bu gelenek sürdürülecek.

Diğer bir düzenli etkinlik de, Finlandiya Nükleer Birliği ile birlikte Finlandiya’da Rosatom tarafından düzenlenen tedarikçiler için bir seminerdi. Seminer, 2020 yılında çevrimiçi olarak gerçekleştirildi. Seminere 160’ın üzerinde katılımcı kaydoldu ve bunların yarısından fazlası işletmeler arası (B2B) toplantılara katıldı.

Sosyal projeleri seçen ve bir bilgi şirketi olan Rosatom, eğitim ve entelektüel etkinlikleri tercih ediyor. Ağustos 2019’da Helsinki, Dünya Satranç Federasyonu (FIDE) ve Rosatom’un desteğiyle Finlandiya Satranç Tarihi Topluluğu tarafından 2 haftalık bir satranç festivali düzenlendi. Festivale İskandinavya, Baltık ülkeleri ve Rusya’dan amatör satranç oyuncuları katıldı. Festivalin doruk noktası, genç Fin yeteneklerine karşı ünlü Rus büyük usta Anatoli Karpov’un 15 tahtada eşzamanlı satranç sergisiydi.

16 Aralık’ta, Pyhäjoki’den (Hanhikivi nükleer santralinin yerleştiği şehir) okul öğrencileri Soçi’de (Rusya) düzenlenen NEXT 75 uluslararası gençlik konferansına katıldılar. Konferansta insanlığın yakın gelecekte çözmesi gereken küresel zorluklar ve görevler tartışıldı.

Finlandiya: dışarıdan bir bakış

Dr Rainer Goehring, RAOS Projesi OY Hanhikivi 1’in Şantiye Müdürü:

“Bu yıl Noel farklı ve planlanandan başka biçimde geçti. İkinci koronavirüs dalgası nedeniyle eşim ve ben Noel ve Yeni Yıl için Raahe’de kalmaya karar verdik. Finlandiya’nın kendine özgü hayal gücü ve güzel Noel gelenekleri vardır. Raahe’de Noel ağacı ve ışıklı yollarda özel olarak tasarlanmış ve gerçekten harika 24 pencere bulunmaktadır.

Çocuklarımızı ve torunlarımızı sadece internet üzerinden göreceğiz, ancak onlar (ve biz) zaten buna alıştık, çünkü neredeyse bir yıldır birbirimizi görmüyoruz.

Noel günlerinde, şantiyede işler durdurulur. Bu yıl işçilerin her biri Noel’i koronavirüs kısıtlamaları dahilinde ailesiyle ya da yalnız başına sessiz ve düşünceli karşıladı.

Mutlu Noeller ve mutlu yıllar!”