Eğitim ve öğretim, ulusal nükleer altyapının ayrılmaz bir bileşeni. Türk öğrenciler önde gelen Rus üniversitelerinden dereceler alırken, Rus uzmanlar “nükleer” konularını öğretmedeki deneyimlerini Türk meslektaşlarıyla paylaşıyor.
Ağustos ayı sonlarında, Akkuyu NGS personeli için eğitim programı kapsamında eğitimlerini tamamlayan ve St. Petersburg Büyük Petro Politeknik Üniversitesi’nden (Peter The Great Saint Petersburg Polytechnic University; SPbPU, Rusya) mezun olan Türk öğrenciler, yüksek lisans eğitimlerini tamamladı. İçlerinden 12’sinin “yüksek şeref derecesi” aldığı programı toplamda 22 öğrenci başarıyla bitirdi. İki yıllık eğitim süresince öğrenciler, Isı Enerjisi ve Isı Mühendisliği ile Elektrik Enerjisi ve Elektrik Mühendisliği alanlarında eğitim aldı. Nükleer ile ilgili konularda İngilizce eğitim verilirken, geleceğin AKKUYU NÜKLEER A.Ş çalışanları Rusça dil dersleri de aldı.
AKKUYU NÜKLEER A.Ş, Eylül 2021’de SPbPU’nun yüksek lisans programından mezun olan Türk öğrencileri bünyesinde istihdam edecek.
SPbPU mezunu Tuğçe Kurt, yaptığı açıklamada şunları belirtti: “Türkiye’nin ilk nükleer santralinin inşası ülkemiz için büyük bir adım. Dolayısıyla ben, ailem ve arkadaşlarım bu projenin bir parçası olacağımız için çok gururluyuz. Akkuyu NGS’nin, doğup büyüdüğüm Mersin şehrinde yapılmasından da ayrıca memnunum. Bu projenin hem Türkiye’nin hem de Mersin’in kalkınmasına büyük bir ivme kazandıracağına eminim.”
1899’da kurulan SPbPU, Rusya’daki en iyi teknik üniversitelerden biri olarak kabul ediliyor.
Bu akademik yıl, hedeflenen eğitim programına Türk üniversitelerinden 25 lisans öğrencisi daha katıldı. Öğrenciler, Rusya’ya gitmeden önce, Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nda bir toplantıya davet edildi.
T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Enerji ve Uluslararası Projeler Genel Müdürlüğü Nükleer Altyapı Geliştirme Dairesi Başkanı Salih Sarı, öğrencilere hitaben yaptığı konuşmasında, “Bakanlığımızın ve diğer yetkili devlet kurumlarının temel amacı, nükleer santrali, onun güvenli ve emniyetli işleyişini sağlayacak santral işletmecileri olacak sizlere teslim etmektir. Rusya’da eğitim almanızın tüm proje için son derece önemli olmasının altında yatan neden budur; gerekli bilgi ve becerileri edinecek ve nükleer güvenlik kültürüne adapte olacaksınız” ifadelerini kullandı.
2011 yılında AKKUYU NÜKLEER A.Ş tarafından başlatılan eğitim programının masrafları Rusya tarafından karşılanıyor. Öğrenciler Ulusal Nükleer Araştırmalar Üniversitesi’nde (MEPhI) ve St. Petersburg Büyük Petro Politeknik Üniversitesi’nde (SPbPU) eğitim görüyor. Toplamda 186 genç, eğitim programını tamamladı ve tamamı AKKUYU NÜKLEER A.Ş bünyesinde istihdam edildi. Mezun olan bu öğrenciler şu anda Türkiye’nin ilk nükleer santral inşaat projesinde çalışıyor. Program kapsamında 85 Türk öğrenci daha eğitimlerine devam ediyor.
Yeni bilgiler edinecek olanlar sadece Türk öğrenciler değil. Akkuyu NGS iletme personeli eğitim programından mezun olan AKKUYU NÜKLEER A.Ş çalışanları, ağustos ayında, Mersin’de yer alan meslek lisesi öğretmenlerine yönelik bir eğitim programı düzenledi. “Nükleer Enerjiye Giriş” dersi, 2021/2022 eğitim-öğretim yılında Mersin’de bulunan yedi meslek lisesinin müfredatına eklenecek. Düzenlenen bir haftalık eğitimde öğretmenler, inşaatı devam eden Akkuyu NGS’nin eğitim merkezinde düzenlenen ders ve seminerlere katıldı.
AKKUYU NÜKLEER A.Ş, Milli Eğitim Bakanlığı’nın ve Türk üniversitelerinin ilgili bölümlerinden öğretim görevlilerinin desteğiyle, “Nükleer Enerjiye Giriş” dersi için bir de ders kitabı hazırladı. Söz konusu kitap, 2021/2022 eğitim-öğretim yılından itibaren Mersin’de bulunan yedi meslek lisesinin müfredatına dâhil edildi. Bu sayede öğrenciler gerekli tüm öğrenme materyallerine sahip olacak. Ayrıca Akkuyu NGS şantiyesine teknik geziler, nükleer santral eğitim merkezinde ek dersler ve Mersin’deki Akkuyu Halk Bilgilendirme Merkezi’ne geziler yapılması da planlanıyor.
Mersin’in Toroslar ilçesindeki Atatürk Anadolu Meslek Lisesi’nde görev yapan Fizik öğretmeni Latif Uzun, “Eğitim biz öğretmenler için çok etkili ve inanılmaz faydalı oldu. Nihayetinde bizler de öğrencilerimize atom enerjisini anlatmak zorunda kalacağız” ifadelerini kullandı.
Akkuyu projesi, tüm çalışanlara eşit kariyer fırsatları sunuyor. Hâlihazırda projede yaklaşık bin kadın yer alıyor ve bunların birçoğu da üst düzey görevlerde bulunuyor. Bunlardan biri olan İK Departmanı kıdemli uzmanı Burul Bugubaeva, “Akkuyu, kadınlara geniş istihdam olanakları ve istikrarlı bir gelir kaynağı sunan bir projedir. AKKUYU NÜKLEER A.Ş ulus ötesi bir şirket olduğu için rakipsiz bir deneyim kazanma şansımız var” dedi
AKKUYU NÜKLEER’de avukatlık yapan Naila Atmaca da projenin hem kadınlar hem de erkekler için istihdam olanakları açısından çok önemli olduğunu düşünüyor. Atmaca, “AKKUYU NÜKLEER, evlerimizdeki elektrik ve aydınlatmanın yanı sıra, gençlerimize, geleceğimize ve genel olarak toplumumuza ışık tutacak bir projedir aynı zamanda” diye konuştu.
Bu arada, nükleer santral sahasında çalışmalar tüm hızıyla devam ediyor. Dördüncü ünitenin inşası için hazırlıklar başladı. 655 metrekarelik alanda kilit yapılar için temel kazıları sürüyor. Temelin maksimum derinliği yaklaşık 12,5 metre olacak. Bu kazı çalışmalarında işçilerin yaklaşık 600 bin metreküp toprağı taşıması gerekecek.
AKKUYU NÜKLEER A.Ş. Genel Müdür Birinci Yardımcısı ve Yapı İşleri Direktörü Sergey Butskikh, konuşmasında, “Dördüncü güç ünitesi için bu yıl içinde inşaat ruhsatı almayı ve gelecek yılın başında tam ölçekli inşaat çalışmalarına başlamayı umuyoruz. Nükleer ve türbin adalarının temel döşemeleri için beton yatak yapmaya başlayacağız ve ardından gelecek yılın sonuna kadar temel güçlendirmesine geçeceğiz. Böylece Akkuyu NGS, aynı anda yapım aşamasında olan dört güç ünitesiyle dünyanın en büyük nükleer tesisi olacak” ifadelerini kullandı.
Bu arada, Rosatom’un Mühendislik Bölümü olan ve büyük bir Rus nükleer şirket olan Atommash, Akkuyu’nun ikinci güç ünitesi için buhar jeneratörlerinin sevkiyatına başladı. 355 ton ağırlığındaki dört adet buhar jeneratörü (reaktörün birincil döngüsünün önemli bileşenleri) deniz yoluyla yaklaşık 3.000 kilometre yol kat edecek.
AEM-Technology CEO’su İgor Kotov, “Dört buhar jeneratöründen ilki, üretim programından sekiz ay önce üretildi. Temel üretim operasyonlarının süresi neredeyse iki katına çıkarıldı” ifadelerini kullandı.
AtomEnergoMash (AEM) Rosatom’un nükleer, termal, petrol, gemi yapımı ve çelik üretim tesisleri için makine ve ekipmanların tasarım, üretim ve tedarikinde kapsamlı çözümler sunan, Rusya’nın en büyük enerji makineleri üreticilerinden biri konumundaki elektrik mühendisliği departmanı olarak çalışmalarını yürütüyor. Departmanın üretim tesisleri Rusya, Çekya, Macaristan ve diğer bazı ülkelerde yer alıyor.
