Akkuyu NGS projesi, inşaatın çok ötesine geçerek diğer birçok alanı da kucaklıyor. Geçen ayın en önemli gelişmeleri şöyle:
Güvenlik
Avrupa Nükleer Güvenlik Düzenleyicileri Grubu’nun (ENSREG) Akkuyu NGS sahasına yönelik akran değerlendirmesi misyonunun ikinci aşaması haziran ayı başında gerçekleştirildi. Akran değerlendirme ekibi, ENSREG uzmanları, Türkiye Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) temsilcileri, Akkuyu Nükleer ve Akkuyu NGS projesinin mühendislik şirketi AtomEnergoProekt çalışanlarından oluşuyordu.
Uzmanlar sahada 5 gün boyunca inşa halindeki nükleer santralin başlıca tesislerini incelediler. 1’inci Ünitenin bina ve yapılarını, yedek dizel güç santralini, pompa istasyonunu, yardımcı tesisleri ve işletme personeli eğitim merkezini ziyaret ettiler.
AKKUYU NÜKLEER A.Ş. Genel Müdür Birinci Yardımcısı ve NGS Yapı İşleri Direktörü Sergey Butskikh, “Akkuyu NPP tüm güvenlik göstergeleri üst seviyededir ve bu da uyguladığımız tasarım ve mühendislik çözümleriyle doğrulanmaktadır. ENSREG uzmanlığı inşa halindeki her NGS için çok önemlidir. Uzman görüşleri için minnettarız ve çalışmalarımızda komisyonun tüm tavsiyelerini kesinlikle dikkate alacağız. Bunlar, Akkuyu NGS’nin deprem, sel, aşırı hava koşulları da dahil olmak üzere tüm faktörlere ve bunların kombinasyonlarına karşı güvenilir bir şekilde korunacağına dair ek bir garantisi olacaktır” dedi.
ENSREG misyonu gönüllülük esasına dayanıyor. Türkiye, 2011 yılında Nükleer Santrallerin Kapsamlı Risk ve Güvenlik Değerlendirmelerine ilişkin Avrupa Birliği ve Komşu Devletler Ortak Deklarasyonunu imzaladı. Türkiye’nin Ulusal Stres Testi Raporu’nun ilk versiyonu 2012 yılında, ikinci versiyonu ise 2018 yılında Avrupa Komisyonu’na sunuldu. Akkuyu’ya yapılan ziyaret, nükleer santralin saygın uluslararası kuruluşlardan gelen uzmanları güvenlik incelemeleri yapmak üzere kabul ettiğini ortaya koyuyor.
ENSREG, 2007 yılında Avrupa Komisyonu tarafından kurulmuş bağımsız bir uzmanlık kuruluş olma özelliği taşıyor. Grupta Avrupa Birliği’nin 27 üye ülkesinin nükleer ve radyasyon güvenliği alanındaki ulusal düzenleyici kuruluşların başkanlarının yanı sıra Avrupa Komisyonu temsilcileri yer alıyor.
Sevkiyatlar
Rosatom’un bünyesindeki Merkezi Tasarım ve Teknoloji Enstitüsü, Akkuyu NGS’nin 1’inci Güç Ünitesine yakıt yükleme makinesi için komple ekipman seti gönderdi. Depreme dayanıklı yükleme makinesi, reaktör çekirdeğine nükleer yakıt yüklemek ve kullanılmış nükleer yakıtı taze yakıtla değiştirmek için tasarlandı. Makine, yakıt demetleri, kontrol ve koruma sisteminin emici çubukları ile teknolojik işlemleri gerçekleştiriyor, ayrıca yakıt parçalarının kabuklarının sıkılığını izliyor.
Deneyim paylaşımı
Deneyim paylaşımı Akkuyu NGS projesinin vazgeçilmez bir parçası. Mayıs ayı sonunda Mersin ilindeki kamu sağlık kurumlarının yöneticileri ve Akkuyu Nükleer çalışanları, Rus sağlık kurumları ile nükleer tesisler arasındaki iş birliği konusunda bilgi edinmek üzere Novovoronej Nükleer Güç Santrali’nin uydu kenti olan Rusya’nın Novovoronej şehrini ziyaret etti.
Taraflar acil ve acil olmayan durumlarda tıbbi bakım seçeneklerini tartıştılar. Ziyaretçilere Rusya’daki kamu sağlık sisteminin yapısı, Novovoronej NGS sağlık merkezi ve nükleer santral çalışanlarına yönelik sağlık tesisi hakkında bilgi verildi.
Akkuyu Nükleer A.Ş Genel Müdürü Anastasia Zoteeva konuya ilişkin açıklamasında şunları belirtti: “Türkiye’de sanayi üretimi, eğitim, sağlık hizmetleri gibi ekonominin diğer sektörleriyle yakından bağlantılı yeni bir yüksek teknoloji endüstrisi oluşuyor. Modern bir NGS’nin inşası tüm bu alanlarda kalite standartlarını önemli ölçüde yükseltiyor. Akkuyu NGS inşaat bölgesinde, Rusya’da nükleer tesislerin faaliyet gösterdiği bölgelerdeki meslektaşlarının edindiği zengin deneyimlerden faydalanmak isteyen devlet kurumlarıyla yakın iş birliği içindeyiz.”
Bunun yanı sıra, Türkiye Sağlık Bakanlığı Mersin İl Sağlık Müdürlüğü temsilcileri faaliyette olan Novovoronej NGS’yi ziyaret etti ve sahadaki eğitim merkezinde tam ölçekli bir simülatörü de görme şansını yakaladı.
Mersin İli Sağlık Müdürü Emrah Ceviz ziyarete ilişkin açıklamasında, “Ziyaretimizin amacı, Rusya’da bir nükleer santral ve çevresinde verilen sağlık hizmetlerini yerinde gözlemlemekti. Nükleer tesislerde acil durumlara nasıl müdahale edilmesi gerektiği ve bu durumlarda ilk yardımın nasıl yapılacağı konusunda ilk elden bilgi alma fırsatı bulduk” dedi.
Akkuyu Nükleer, Rusya ve Türkiye’nin önde gelen üniversiteleriyle yakın ilişkiler kuruyor. Mayıs ayı sonunda, Rusya’nın en büyük inşaat üniversitesi olan Moskova Devlet İnşaat Mühendisliği Üniversitesi (MSCU) temsilcileri Türkiye’deki nükleer santralin şantiyesini ziyaret etti. Konuklar Doğu Kargo Terminali’ni, 1’inci Ünitenin pompa istasyonunu, yapım aşamasındaki güç ünitelerini, çelik yapıların üretildiği atölyeyi ve deniz hidroteknik yapılarını görme imkânı buldu.
Daha sonra Akkuyu Nükleer A.Ş’nin üst düzey yöneticileri ve MSCU temsilcileri, üniversite öğrencilerinin şantiyede staj yapma imkanı da dahil olmak üzere iş birliğinin geliştirilmesi konusunu ele aldılar.
Akkuyu Nükleer A.Ş Genel Müdürü Anastasia Zoteeva, ziyaret sonrasında şunları söyledi: “Rosatom, önde gelen Rus üniversiteleri ile uzun yıllardır iş birliğini sürdürüyor. Rusya’nın önde gelen inşaat üniversitelerinden biriyle ortaklığımızın da projemizin gelişimine katkıda bulunacağından eminim.”
Çevre ve spor
Haziran ayı başında Akkuyu NGS, Çevre Haftası ile aynı zamana denk gelen “Akkuyu NGS Temiz” çevre projesinin finaline ev sahipliği yaptı. 60 çalışan, işyerlerini temiz ve düzenli tuttukları için ödüle layık görüldü.
Eylül 2023’te başlayan Akkuyu NGS Temiz projesi, dünyanın en büyük nükleer şantiyesindeki çalışanlar arasında çevre bilincini artırmayı ve temizlik kültürü oluşturmayı amaçlayan bir dizi eğitim faaliyetini içeriyor. Proje faaliyetlerine sadece Akkuyu çalışanları değil, bölge sakinleri de katıldı. Türkiye’nin ilk nükleer santralinin kurulacağı sahada düzenli çöp toplama etkinlikleri projenin önemli bir parçası haline geldi. Şirket çalışanlarının Kum Mahallesi Plajı’ndaki çevre faaliyetlerine katılımı, nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan bir kaplumbağa türünün yuvalama alanı olan bu koruma alanının temiz tutulmasına katkıda bulundu.
Mayıs ayı sonunda, Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı arifesinde Akkuyu Nükleer çalışanları ve Taşucu Meslek Yüksekokulu öğrencileri gençlik koşusu düzenledi. Öğrenciler boş zamanlarını spor yaparak geçirdiler, genç nükleer uzmanlarıyla bir araya geldiler ve Akkuyu Nükleer İnşaat ve AKKUYU NÜKLEER A.Ş İnşaat ve Üretim Organizasyon Direktörü Denis Sezemin ile sohbet ettiler.
Denis Sezemin yaptığı açıklamada, “İnşa halindeki nükleer santral ekibinin birlik ve dostluk atmosferini göstererek bugünün öğrencilerine örnek olmak istiyoruz. Belki gelecekte onlar da hayatlarını nükleer enerjiyle birleştirmek isteyeceklerdir” dedi.
