Մայիսի կեսերին «Ռոսատոմը», ՄԱԳԱՏԷ-ի ծրագրի շրջանակներում, սկսեց տեխնեցիում-99մ գեներատորների և դրանց «սառը» հավաքածուների կանոնավոր մատակարարումները Ուռուցքաբանության և արյունաբանության ազգային կենտրոն (ՈւԱԱԿ, որը գտնվում է Ղրղզստանի մայրաքաղաք Բիշքեկում): Մատակարարումների շնորհիվ Ղրղզստանի բնակիչները այժմ կկարողանան իրենց երկրում ախտորոշել բազմաթիվ հիվանդություններ՝ ուռուցքաբանական, սրտաբանական, էնդոկրին և այլն: Նախկինում նման գործողությունները պետք է կատարվեին այլ երկրներում:
«Իզոտոպ» համատարածաշրջանային միավորում («Իզոտոպ» Հ/Մ, Ռոսատոմի գիտական ստորաբաժանման մաս) ՄԱԳԱՏԷ-ի տեխնիկական համագործակցության ազգային ծրագրի «Ղրղզստանում միջուկային բժշկության վերականգնում» ազգային նախագծի և ՄԱԳԱՏԷ-ի «Հույսի ճառագայթներ» ծրագրի շրջանակներում նրանում մատակարարեց Կարպովի ինստիտուտի կողմից արտադրված առաջին տեխնեցիումի գեներատորը և «սառը» հավաքածու: «Ղրղզստանի հետ միջուկային բժշկության ոլորտում համագործակցության զարգացումը քայլ է դեպի ժամանակակից տեխնոլոգիաների մատչելիության բարձրացումը և տարբեր հիվանդությունների ժամանակին ախտորոշումը: Միասին մենք կկարողանանք բարելավել բուժառուների կյանքի որակը և նվազեցնել մահացությունը ուռուցքաբանական հիվանդություններից», — ասաց «Իզոտոպ» Հ/Մ-ի գլխավոր տնօրեն Մաքսիմ Կուշնարևը։
ԳՏ-5Կ գեներատորները հնարավորություն են տալիս ստանալ միջուկային բժշկության մեջ ամենատարածված ռադիոնուկլիդներից մեկը՝ տեխնեցիում-99մ: Այն օգտագործվում է միաֆոտոնային էմիսիոն համակարգչային տոմոգրաֆիայի (SPECT) ախտորոշիչ գործողությունների 80%-ում՝ տարբեր հիվանդություններ հայտնաբերելու համար: SPECT-ի միջոցով ստացվում է վահանաձև գեղձի, սրտի, ոսկրային հյուսվածքի և այլ օրգանների բարձրորակ պատկերներ: Պատկերներում հստակ երևում են ուռուցքները, մետաստազները և օրգանների այլ պաթոլոգիական փոփոխությունները նույնիսկ վաղ փուլերում: Դրանց ճշգրիտ հայտնաբերումը թույլ է տալիս բժիշկներին ճշգրիտ ախտորոշում կատարել, և բուժումը դառնում է ավելի արդյունավետ: Արդյունքում, «Ռոսատոմի», ՄԱԳԱՏԷ-ի, բժիշկների և Ղրղզստանի իշխանությունների համագործակցության շնորհիվ, երկրի ավելի շատ բնակիչներ կպահպանեն իրենց կյանքն ու առողջությունը, ինչպես նաև կխնայեն ժամանակ և գումար. նախկինում SPECT անցնելու համար ղրղզստանցիները ստիպված էին մեկնել Թուրքիա, Ռուսաստան, Ղազախստան, և ոչ բոլորն ունեին նման հնարավորություն։
«Ռոսատոմ» պետկորպորացիայի հետ համագործակցությունը ՄԱԳԱՏԷ-ի միջոցով կարևոր քայլ կլինի Ղրղզստանի Հանրապետության միջուկային բժշկության ենթակառուցվածքների զարգացման գործում և նշանակալի իրադարձություն ազգային առողջապահական համակարգի համար: Երկու տարուց ավելի ռուս մասնագետները մեզ աջակցել են բաժանմունքի կլինիկական աշխատանքների մեկնարկի և հաստատման գործում: Սա կազդի Ռուսաստանի և Ղրղզստանի միջև միջուկային բժշկության ոլորտում համագործակցության հետագա զարգացման վրա և, անշուշտ, կհանգեցնի վաղ ախտորոշման արդյունքների բարելավմանը, բուժման արդյունավետության բարձրացմանը և քաղցկեղով հիվանդների գոյատևմանը», — ասաց Ուռուցքաբանության և արյունաբանության ազգային կենտրոնի միջուկային բժշկության բաժանմունքի ղեկավար Գուլնարա Ռիսպաևան։
Միջուկային բժշկության բաժանմունքը ՈւԱԱԿ-ում կազմակերպվել է 2017 թվականին, և միևնույն ժամանակ, ՄԱԳԱՏԷ-ի աջակցության ծրագրերի շրջանակներում սկսվել է սարքավորումների, այդ թվում՝ SPECT սարքի փուլային մատակարարումը:
2022 թվականից ի վեր «Ռոսատոմը» տեխնոլոգիական աջակցություն է ցուցաբերում ՈւԱԱԿ-ին՝ միջուկային բժշկության բաժինը շահագորժման հանձնելու համար: «Ռոսատոմի» շինարարական տեխնոլոգիաների բաժնի աշխատակիցները, որպես ՄԱԳԱՏԷ-ի փորձագիտական առաքելության մաս, իրականացրել են SPECT բաժնի սանիտարահամաճարակաբանական փորձաքննության մի շարք միջոցառումներ՝ Ղրղզստանի կարգավորող մարմիններից ստանալով ճառագայթային անվտանգության պահանջներին համապատասխանելու և ռադիոակտիվ նյութերի հետ աշխատելու լիցենզիա:
2023 թվականին «Իզոտոպ» Հ/Մ ՈւԱԱԿ-ին նվիրաբերել է առաջին տեխնեցիում-99մ գեներատորը և դրա «սառը» հավաքածուները: Դրանք անհրաժեշտ էին բաժնի աշխատակիցների համար հիվանդների ճառագայթային դեղաչափերի հաշվարկման, տեխնեցիում-99մ-ի հիման վրա ռադիոդեղագործական պատրաստուկների պատրաստման մեթոդի և ճառագայթային անվտանգության ստանդարտներին համապատասխանության վերաբերյալ ուսուցում անցկացնելու համար:
2024 թվականին «Ռոսատոմ»-ի շինարարական տեխնոլոգիաների բաժնի մասնագետների աջակցությամբ տեղի ունեցավ միջուկային բժշկության բաժանմունքի տեխնիկական բացումը, իսկ այս տարվա մայիսի կեսերին՝ Մոսկվայի Պ. Ա. Հերցենի անվան գիտահոտազոտական ուռուցքաբանական ինստիտուտի բժիշկ-ռադիոլոգների ղեկավարությամբ, մեկնարկեցին կայուն կլինիկական աշխատանքները և գրեթե հարյուր հիվանդների մոտ կատարվեց SPECT սցինտիգրաֆիա։
ՄԱԳԱՏԷ-ի գործող պայմանագրի համաձայն՝ «Իզոտոպ» Հ/Մ 16 ամսվա ընթացքում կմատակարարի տեխնեցիումի գեներատորներ և «սառը» հավաքածուներ։ Այս ընթացքում ՈւԱԱԿ-ը կստանա 32 տեխնեցիում-99մ գեներատոր և դրանց համար նախատեսված 23 «սառը» հավաքածու։ «Տեխնեցիում-99մ գեներատորների անխափան մատակարարումները և հետագա համագործակցությունը կապահովեն ՈւԱԱԿ միջուկային բժշկության բաժանմունքի կայուն աշխատանքը», — ամփոփեց Ելենա Երեմինան։
