Қазан айында Росатом екі ірі форумға қатысты, олар Мәскеуде өткен Ресей энергетикалық апталығы (РЭА) және Минскіде өткен Белорусь энергетикалық және экологиялық форумы. Іс – шаралар аясында мемлекеттік корпорация және оған кіретін компаниялар шеңбер аясында және нақты түрде ынтымақтастық туралы келісімдерге қол қойды.
Росатомның арқасында ядролық технологиясы бар елдер клубы толықтырылуда. Қазір ол Белорусь, Түркия, Бангладеш, Мысыр. «Эль-Дабаа» АЭС — Африка континентіндегі біздің флагмандық жобамыз, бірақ біз тек станция салумен шектелмейміз. Біз Мысырдағы достарымызбен бірге осы елде бейінді кадрларды даярлау, техникалық қызмет көрсетуді қолдау арқылы атом энергетикасының тұтас саласын басынан бастап құрамыз: яғни Мысырға егеменді энергетикалық даму жолына түсуге көмектесеміз. Мұндай кешенді, жүйелі тәсілде Росатомның басты бәсекелестік артықшылықтарының бірі жатыр. Станциялардың қауіпсіздігі мен сенімділігінің дәстүрлі жоғары стандарттары туралы айтпағанның өзінде«, – деді Ресей президенті Владимир Путин РЭА-де.
РЭА-да
Атом станциясының арқасында Белорусь экономикасының қалай жақсарғаны туралы РЭА-да елдің энергетика министрі Виктор Каранкевич айтты: «Белорусь АЭС жаңа перспективалы секторларды дамытуға қуатты серпін берді — бұл энергияны көп қажет ететін өндірістер, жылыту және ыстық сумен жабдықтау үшін электр энергиясын пайдаланатын көппәтерлі және жеке тұрғын үйлер салу. Электр көлігін дамытуға көп көңіл бөлінеді». Электр зарядтау инфрақұрылымы дамуда, электр көлік паркі өсуде. АЭС 5,3 миллиард м3 табиғи газды «үнемдеді » және 9 миллион тоннадан астам парниктік газдар шығарындыларының алдын алды. Екінші блоктың мамыр айындағы энергия қуатымен Белоруссияның энергия балансындағы атомның үлесі биыл 25% – ға жақындап, содан кейін 40% – ға дейін өседі.
Түркияның энергетика және табиғи ресурстар министрі Алпарслан Байрактар «Аққу» АЭС № 1 блогында электр энергиясын өндіруді бастау 2024 жылы жоспарланғанын хабарлады. Атом электр станциясы Түркияның энергияға деген қажеттілігінің 10% қамтамасыз етеді, бұл 30-35 миллион тонна көмірқышқыл газының шығарылуын болдырмайды.
Росатомның тағы бір серіктесі – Мьянма. «Технология деңгейін көтеру үшін инновациялар енгізу қажет. Атом энергетикасының дамуымен технологиялық сектор да дамитын болады, өнім, қызмет көрсету және білім беру сапасы артатын болады. Мьянма атом технологиясын Ресейдің көмегімен дамытады», – деді Мьянманың Электр энергетикасының одақтық министрі Ньян Тун.
Мьянма Ғылым және технологиялар министрлігімен Росатом сол күні ядролық инфрақұрылымды бағалау және дамыту саласындағы өзара түсіністік туралы меморандумға қол қойды. Тараптар Мьянманың қажеттіліктерін анықтайды және төмен қуатты атом станцияларын құру үшін қажетті жұмыс жоспарын жасайды. Құжат сонымен қатар кадрларды оқытуда, Мьянмада атом энергетикасын орналастыруға қатысатын ұйымдарда қауіпсіздік мәдениетін жетілдіруде ынтымақтастықты көздейді.
Мьянмадан басқа, мемлекеттік корпорация Африканың екі елімен келісімдерге қол қойды.
Буркина-Фасо шахталар және карьерлер, Энергетика министрлігімен атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы өзара түсіністік туралы меморандум. Бұл Ресей мен Буркина-Фасо арасындағы атом саласындағы алғашқы құжат. Бұл атом генерациясын құру тәсілдерін, өнеркәсіпте, ауыл шаруашылығында және медицинада атом технологияларын энергетикалық емес қолдануды, ядролық инфрақұрылымды дамытуды және халықтың хабардар болуын арттыруды қамтитын кең ауқымды бағыттар бойынша ынтымақтастық үшін негіз болып табылады.
Малидің Энергетика және су министрлігімен Росатом өзара түсіністік туралы меморандумға қол қойды. Оған ядролық инфрақұрылым, халықтың атом технологиялары туралы хабардар болуы, іргелі және қолданбалы зерттеулер, ядролық зерттеу қондырғылары, радиоизотоптарды пайдалану, ядролық, радиациялық және физикалық қауіпсіздік, кадрларды даярлау, атом энергетикасы сияқты тармақтар кіреді.
Energy Expo-да
Атом технологиялары саласындағы ынтымақтастық бұрыннан келе жатқан Белоруссияда келісімдер анағұрлым маңызды болды. Сонымен, «Т-ком» телекоммуникациялық жабдықтарын өндіруші (Росатомның отын дивизионының, ЖБЭЛ құрамына кіреді), «Промсвязь» компаниясымен жол картасына қол қойды (Белоруссияның Байланыс және ақпараттандыру министрлігіне кіреді). Тараптар «Промсвязь» кәсіпорындарында телеком-жабдықтарды әзірлеу, өндіру, енгізу және кадрлар даярлау кезінде ынтымақтасатын болады. Жол картасы шеңберінде Белорусь нарығының қажеттіліктері айқындалады, сертификатталады және қажетті құрылғылар жеткізіледі. Жол картасы 2023 – 2024 жылдарға арналған.
ЖБЭЛ Белоруссияның радиоактивті қалдықтарды басқару ұйымымен (БелРБҚ) Белоруссияда РБҚ-ны соңғы оқшаулау үшін инфрақұрылымды құру және дамыту саласындағы ынтымақтастық туралы ұзақ мерзімді келісімге қол қойды. Келісімге, атап айтқанда, қалдықтарды жер бетіне жақын сақтау пункті үшін персоналды пайдалануды, мониторингті және дайындауды қамтамасыз ету кіреді.
Alparslan Bayraktar, Alexey Likhachev, Victor Karankevich, Myo Thein Kyaw , Pavan Kapoor, Mikhail Chudakov
Сондай-ақ, Росатом мен Белоруссияның Табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау министрлігі қалдықтармен жұмыс істеу, қауіпті қалдықтарды қайта өңдеу және кәдеге жарату, экомониторингтер жүргізу және жинақталған зиянды жою жөніндегі ынтымақтастықты көздейтін өзара түсіністік туралы меморандумға қол қойды.
Болашаққа арналған міндеттер
РЭА-да Росатом басшысы Алексей Лихачев мемлекеттік корпорацияның стратегиялық жоспарларын белгіледі. Ең маңыздыларының бірі — әлемдік атом энергетикасының дамуын тежейтін ресурстық және экологиялық проблемаларды шешуге мүмкіндік беретін ядролық отын циклінің жабылуы. 2032-2034 жылдары Росатом жылдам және жылу реакторлары бар өнеркәсіптік-энергетикалық кешендерді таратуды бастауды жоспарлап отыр. 2050 жылдан кейін мүлдем жаңа энергетика – термоядролық энергетика пайда болуы мүмкін. «Біз бұл жобаны коммерциялық тұрғыдан түсінуден әлі алыспыз, бірақ жұмысты жалғастырамыз, оған күш пен ақша бөлеміз», — деп сендірді Алексей Лихачев.
