Rosatom Infrastructure Solutions tarafından Türkiye’nin Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde (NGS) inşa edilen deniz suyunu tuzdan arındırma tesisi ilk milyon metreküp temiz suyunu üretti. Tesis, Rus nükleer mühendislerinin güvenilir tuzdan arındırma sistemleri geliştirme yeteneğini gözler önüne seriyor.
Rosatom, 2015 yılında Mısır’daki El Dabba NGS projesi için yapılan görüşmeler sırasında tuzdan arındırma konusunu ciddi şekilde araştırmaya başladı. O dönem tuzdan arındırmanın gelecek vaat eden bir iş alanı olabileceği, ancak bir referans tesise ihtiyaç olduğu ortaya çıktı. Akkuyu NGS için su arıtma sistemi bu amaçla kullanılmaya başlandı. Rosatom Infrastructure Solutions ana yüklenici olarak seçildi ve membranlar gibi dünya çapında sadece birkaç ülke tarafından üretilen bazı bileşenler hariç, mümkün olduğunca çok fazla ekipman Türkiye’den yerel olarak temin edildi. El Dabba için bir tuzdan arındırma tesisiyle ilgili olarak Mısır ile görüşmeler hala devam ediyor.
Rosatom Infrastructure Solutions tarafından Akkuyu’ya sağlanan tuzdan arındırma tesisi, genel ihtiyaçlar için her biri günde 1.000 metreküp su üreten iki tesis ve reaktör devreleri için günlük 2.800 metreküp ilave su kapasitesine sahip bir tesisten oluşuyor. Bu tesisler litre başına en az 25 gram tuz içeren deniz suyunu işliyorlar. İlave su tesisatı, ikincil soğutma devresinden gelen ısının bir boru sistemi ve bir buhar transformatörü aracılığıyla aktarılmasıyla üretilen reaktör ünitesinin üçüncül devresinden gelen buharı kullanır. Sonuç, tuz içeriği litre başına sadece 10 miligrama düşürülmüş ultra saf damıtılmış sudur ve bu, elektrik üretiminde kullanılan birincil soğutma sıvısının daha fazla minerallerden arındırılması ve üretimi için idealdir.
İçme suyu, Türk yasaları nükleer reaktörden çıkan buharın içme suyu üretimi için doğrudan kullanılmasını yasakladığından, elektrikli buharlaştırıcılar kullanılarak ayrı olarak elde edilir. Tuzdan arındırma işleminden sonra, içme suyu, hassas bir şekilde ölçülen kalsiyum ve magnezyum karbonatları ve sodyum florür dozları eklenerek remineralizasyon işlemine tabi tutulur. Bu mineraller, insan vücudunun sistemlerinin düzgün çalışmasını desteklerken, bikarbonatlar tadı iyileştirir.
AKKUYU NÜKLEER A.Ş. Genel Müdürü Sergei Butckikh, “Tuzdan arındırma döngüsünün tamamı çevre açısından güvenlidir. Kullanıldıktan sonra denize dönen su hem sıcaklık hem de kimyasal bileşim açısından Türk ve uluslararası standartlara uygun olacaktır” dedi.
Akkuyu NGS henüz faaliyete geçmemiş olsa da tuzdan arındırma tesisi elektriğini dış şebekeden çekiyor. Santral faaliyete geçtiğinde, tuzdan arındırma işlemi nükleer enerjiyle üretilen elektrikle yapılacak. Rosatom Infrastructure Solutions CEO’su Ksenia Sukhotina, “Bu yaklaşımın en önemli avantajı, iki temel kaynak olan su ve elektriği bölgenin sürdürülebilir kalkınmasını destekleyecek eşsiz bir kümede bir araya getirmesidir” ifadesini kullandı.
Şirket tuzdan arındırma teknolojisini diğer müşterilere de önermeye hazır. Bu amaçla şirketin mühendisleri, günde 170.000 metreküp su üretebilen bir temel tasarım geliştirdi. Tasarım iki paralel sistemi içeriyor: biri buharla ısıtmayı kullanırken, diğeri membran teknolojisi ve elektriği kullanıyor. Membran yöntemi daha ucuz, ancak su kalitesine karşı daha hassas. Sistemlerden biri arızalanırsa diğeri çalışmaya devam ederek genel güvenilirlik ve maliyetin uygun olmasını sağlıyor. Bu standart tuzdan arındırma sistemi, Rosatom’un gelecekte büyük ölçekli nükleer güç santralleri inşa edeceği müşterilerine sunduğu kapsamlı teklifin bir parçasını oluşturuyor.
Farklı müşteri gereksinimleri kolayca standart hale getirilemeyeceğinden küçük ölçekli nükleer üretim tesisleri için evrensel bir tasarım geliştirilemedi. Bunun yerine Rosatom, çözümlerini duruma göre uyarlayacak.
