Kuzey Deniz Rotası Müdürlüğü, Rosatom’un birimleri arasında farklı bir konumdadır. Görevi, Avrupa ile Asya arasında, kutuplara yakın bir geçiş koridoru geliştirmektir. Yeni rota, deniz trafiği risklerini hafifletmek ve yük taşımacılarına bir alternatif sunmak için gereklidir.
Yardım edecek kısa bir yol
Kargo trafiğinin bir kısmını Kuzey Deniz Rotasına yönlendirmek, küresel ticaret akışlarının güvenilirliğini artıracak. Mevcut koridorları destekleyecek yeni bir deniz rotasına olan ihtiyaç, bazı faktörlerden -Şubat ayında Çin limanlarındaki karantina kısıtlamaları ve mart ayında Süveyş Kanalı’ndaki kaza- sonra netlik kazandı.
Tedarik Zinciri Esnekliği. Küresel Ticaret İçin Yeni Bir Fırsat Olarak NSR Üzerinden Ekonomik Koridor başlıklı EXPO 2020 oturumunda konuşan Rosatom’un Kurumsal Gelişim ve Uluslararası Ticaret Birinci Genel Müdür Yardımcısı Kirill Komarov, geçtiğimiz iki yılda denizcilik tedarik zincirlerinde görülen değişimin son yirmi yıldakinden daha fazla olduğunu belirterek şunları söyledi: “Bunun yarattığı tehditleri ve olanakları anlamalıyız çünkü deniz lojistiği maliyetleri olağan bir şey olarak görülüyordu – malları bir şehirden başka bir şehre taşımanız gerekiyorsa, bunları ödemeniz gerekir. Şu anda riskleri yönetmeye başladık ve yarın profesyonel lojistik yönetiminin ve doğru çözümlerin seçilmesinin fiyatı önemli ölçüde etkileyebileceğini anlayacağız.”
Rosatom, Kuzey Deniz Rotası’nın (NSR) Süveyş’in rakibi ya da alternatifi değil, kendi nişi, fırsatları ve avantajları bulunan bir ulaşım koridoru olduğunun farkında. Pazardaki diğer oyuncular da aynı görüşte. Oturumda konuşan DP World Finans ve Mali İşler Direktörü Raj Jit Singh Wallia, “Kuzey transit koridorunu, Asya-Avrupa ticaret rotasına hizmet verme açısından güney transit koridorunun uygun bir alternatifi olduğunu düşünüyoruz. DP World olarak, güney ticaret rotasında ve Hindistan, Afrika ve Suudi Arabistan’daki limanlarımız yoluyla küresel olarak önemli bir rol oynuyoruz. Ortağımız Rosatom ile kuzey transit koridorunda baskın bir rolümüz olmasını çok istiyoruz.” Geçen yıl, küresel tedarik zinciri çözümlerindeki bu dünya lideri ve Rus nükleer şirketi, NSR’deki konteynır yükü trafiğinin denemesini yapmak için bir sözleşme imzaladı.
Dünya Okyanus Konseyi CEO’su ve Kurucu Başkanı Paul Holthus, “Kuzey rotasının yapması gereken; değer zincirlerinin bu rotanın sağladığı bariz avantajlardan tam anlamıyla yararlanmasını sağlamak için uygun müşterileri hedeflemek ve uygun ürün türlerini hedeflemek” dedi.
NSR, küresel pazar oyuncularıyla popülerlik kazanıyor. 2021 yılında, 75’i yabancı bayraklı olan 86 gemi, 2 milyon ton yük taşımak için bu rotada yelken açtı. 2020 yılında, NSR’deki kargo transitleri 1,3 milyon tona ulaştı.
NSR’ye erişim kolaylaşıyor
NSR Müdürlüğü, NSR’yi yük taşımacıları için daha çekici bir hale getirmek amacıyla onu tüm yıl boyunca kullanılabilir bir hale getirmeye çalışıyor. Müdürlük, yeni buzkıranlar inşa ettiriyor, navigasyonu ve altyapıyı iyileştiriyor, yeni terminaller inşa ediyor ve konteynır trafiğini düzenliyor.
NSR navigasyon penceresi genişliyor. Örneğin, Arctic LNG taşımacısı Christophe de Margerie, Ocak-Şubat 2021’de Kuzey Deniz Rotası’nı doğuya doğru kullanan ilk kişi oldu. Bunun öncesinde NSR’de sıvılaştırılmış doğal gaz kışın bu kadar geç bir döneminde hiç taşınmamıştı- gaz taşımacıları Süveyş Kanalı ve Malakka Boğazı üzerinden yol alırken, Çin’e teslim genelde bir aydan uzun sürüyordu. Kuzey Denizi Rotası’nın, neredeyse üçte bir oranında daha hızlı olması sebebiyle ona bir şans vermeye karar verildi. Christophe de Margerie doğuya doğru seyrederken, hiçbir buzkıran eskortuna ihtiyaç duymadı. Dönüşte LNG yük gemisine 50 Let Pobedy buzkıran eşlik etti. Her iki seyir de başarılı oldu.
2020-2021 kış-ilkbahar seyrinde, nükleer filo Kuzey Denizi Rotası’nın doğu kesiminde daha fazla işletim deneyimi kazanıyor. 2021 yılı aralık ayının ortasında, lider Project 22220 nükleer buzkıran projesi olan Arktika, Pevek’e (Çukotka) bir gemi konvoyuna eskortluk etti. Ocak ve şubat aylarında Arktika, NSR’nin doğu kesimindeki çalışmasını sürdürdü ve Rusya’nın arktik limanlarından Pasifik Okyanusu’na giden ve geri dönen gemilere eskortluk yaptı. NSR doğu kesimindeki seyir, Kasım ayında bitiyordu. NSR’de yıl boyu seyrin 2030’ların ortalarında başlaması bekleniyor.
Ocak ayının sonlarında, Project 22220 tasarımlı ilk seri buzkıran olan Sibir (Sibirya), nükleer buzkıran filosuna katıldı. Renklere büründükten hemen sonra, Yenisei Körfezi’ne ilk ticari seyrine başladı ve Şubat’ın ilk gününde geri döndü.
Rosatom, önümüzdeki dört yılda üç başka Project 22220 buzkıran tasarımı alacak. Ural, bu yılın sonuna kadar işletime alınacak ve onu, 2024’te Yakutistan ve 2026’da Çukotka izleyecek. Tüm buzkıranlar, Baltık Tersanesi’nde inşa ediliyor ve burada işler yolunda gidiyor. Başka bir buzkıran olan Rossiya ise, Project 15010 (Lider sınıfı) tasarımına göre Zvezda Tersanesi’nde inşa ediliyor ve 2027’de işletime alınacak.
NSR Müdürlüğü, tavsiye edilen deniz yollarının sayısını artırmak için Kuzey Deniz Rotası boyunca açık deniz keşifleri yapıyor. Geçen yıl, 41.500 kilometrekarelik bir alanı kapsayan batimetri araştırmasını tamamladı ve otomatik tanımlama sistemli şamandıralar kurdu. Müdürlük, NSR dijital hizmetleri için tek bir platform da geliştiriyor. Platform, seyir emniyetini temin etmek ve Kuzey Denizi Rotası’nda sevkıyat hizmetleri sağlamak için dijital sistemler ve veri tabanlarını entegre edecek.
Yeni terminal, konteynır trafiğini mümkün kılmak için inşa edilecek. Rusya’nın en büyük özel lojistik şirketi olan FESCO’nun Yönetim Kurulu Başkanı Andrey Severilov, Dubai’deki EXPO’da, Rosatom ile anlaşılan konteynır terminalinin 2025’e kadar hazır olacağını açıkladı. Bu terminalde, Vladivostok Ticari Limanı’ndaki intermodal konteynırlar için bir rıhtım ve aktarma sahası bulunacak. Gerekli izinler alındı ve saha keşifleri ve mühendislik tasarımı yolda. NSR’nin batı ucu içinse, Kola Körfezi’nin batı kıyısında bir lojistik merkezinin inşa edilmesi planlanıyor. Rosatom’un özel temsilcisi Vladimir Panov, Murmansk Bölgesi Valisi Andrey Chibis ile toplantısında şöyle konuştu: “2025’te uluslararası transitte yeni bir aşama başlayacak – koridorun batı ucu Murmansk yakınlarındaki Murmansk bölgesinde olacak.”
